Maktabgacha ta’limga qo‘yiladigan davlat talablari

2-§. Hissiy rivojlanish 

140. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda hissiy rivojlanish talablari hisoblanadi: 

bola o‘zining “men” konsepsiyasini rivojlantirishi; 

bola boshqalarning his-tuyg‘ularini ajratish qobiliyatiga ega bo‘lishi. 

141. Quyidagilar 12 — 24 oylik bolalarda hissiy rivojlanish indikatorlari hisoblanadi: 

ko‘zguda, suratda o‘zini tanish, o‘z ismini bilish; 

istaklari katta yoshdagilar talablariga mos kelmaganda norozilik bildirish; 

turmush tarziga aralasha boshlash (supurish, magnitofonni yoqish va o‘chirish); 

ruhan ko‘ngilchan, katta yoshdagilarning unga nisbatan munosabatiga juda sezgir bo‘lish; 

atrofdagilarning  his-tuyg‘ularini  (ona  baxtiyor,  buva  toliqqan,  tarbiyachining  jahli  chiqqan)  so‘z 

ohangi va harakatidan ajratish; 

o‘z hissiyotlarini ifodalash (o‘pish, quchoqlash, quvonish, o‘z yutuqlari bilan g‘ururlanish, o‘zi tanigan 

katta  yoshdagilar  bilan  xayrlashayotganda  xafa  bo‘lish,  achchiqlanish,  yig‘layotganlarni  o‘zicha  yupatishga 

urinish); 

katta yoshdagilarning munosabatini sezish va tushunish. 

142. 12 — 24 oylik bolalar bilan munosabatlarda quyidagilarga ahamiyat berish lozim: 

bolaning ko‘zgu, fotosuratlarda o‘zi, onasi, otasini ko‘rsatishini rag‘batlantirish; 

bolaning tez-tez ismini aytib chaqirish; 

bola qandaydir harakatlarni bajarib, biror yutuqqa erishgani uchun uni rag‘batlantirish va maqtash; 

---

bolaga  uni  yaxshi  ko‘rishlari,  qadrlashlari  va  unga  g‘amxo‘rlik  qilishlarini  tushunish  imkoniyatini 

berish; 

o‘zini tutish qoidalariga hamda “yaxshi”, “mumkin”, “mumkin emas” kabi tushunchalarni o‘rgatishni 

boshlash; 

boshqa bolalar xursand, xafa bo‘lganlarida yoki charchaganlarida bolaning e’tiborini shunga qaratish; 

bolaga  boshqa  bolalar,  ularning  qo‘rquvlari,  orzu-umidlari  va  sevinchlari  to‘g‘risidagi  hikoyalarni 

o‘qib berish. 

143. 12 — 24 oylik bolalar bilan munosabatlarda quyidagilarga rioya qilish lozim: 

bolaning qadr-qimmatini yerga uradigan so‘zlardan foydalanmaslik; 

bolani emas, uning harakatlari va muomalasini baholash; 

bolaning haddan tashqari hayajonlanish holatiga tushib qolishining oldini olish.