Ozbekiston respublikasi xalq ta’limi vazirligi

Elektron  kutubxona  tuzilishi  jihatidan  oddiy  kutubxonadan  deyarli  farq  qilmaydi. 
Lekin undagi ma’lumotlar miqdori juda cheksiz bo‘lishi mumkin. Internet tarmog‘ida minglab 
elektron  kutubxonalar  mavjud.  Ayni  vaqtda  bu  kutubxonalarning  ko‘pchiligi  tarmoq  orqali 
o‘zaro  bog‘langan.  Oddiy  kutubxonalardagi  singari  bu  yerda  ham  ba’zi  ma’lumotlar  to‘liq 
bepul,  ba’zilari  uchun  esa  pul  to‘lashga  to‘g‘ri  keladi.  Shuningdek,  internet  tarmog‘idan 
tashqarida  ham,  ya’ni  masalan,  o‘quv  yurtlari  uchun  ham  elektron  kutubxonalar  yaratish 
mumkin.  Buning  uchun  kerakli  ma’lumotlarni  talab  qilingan  tartibda  kompyuterga  kiritish 
kifoya.  Bu  ma’lumotlarni  lokal  tarmoq  orqali  bosh  kompyuterdan  o‘zaro  bog‘langan  boshqa 
kompyuterlarga uzatish mumkin. Bu kutubxonani Internet saytiga joylashtirsa, u hamma uchun 
foydalanish imkoniyatini beradi. 
Portal–  ma’lum  bir  sohagagina  tegishli  bo‘lgan  ma’lumotlarni  o‘zida  saqlovchi 
saytlarni o‘zaro bog‘lovchi sayt. Internet tarmog‘idan juda ko‘p portallar o‘rin olgan. Masalan, 
«Referatlar»,  «Matematika»,  «Tibbiyot»  portallari  va  h.k.  Portallarning  Internetdan  farqi 

---

 
 
 
149 
shundaki,  ular  Internet  tarkibiga  kirishi  bilan  birga,  ba’zi  holatlarda  Internet  tarmog‘iga 
ulanmasdan  turib  ham  undagi  ma’lumotlardan  foydalanishimizga  imkon  yaratadi.  Portalga 
ulangan  kompyuterlar  tarmog‘ini  lokal  va  global  tarmoq  o‘rtasidagi  qandaydir  uchinchi  tur 
tarmoqqa  o‘xshatsa  bo‘ladi.  Masalan,  O‘zbekiston  Respublikasi  Oliy  va  o‘rta  maxsus  ta’lim 
vazirligining portali. Bu tarmoqdan Internet bo‘lmagan vaqtda ham foydalanishimiz mumkin. 
Faqat  shu  tarmoqqa  ulangan  bo‘lishimiz  kerak.  Buning  uchun  alohida  tarmoq  (kabellar) 
tortilishi kerak. Bunday tarmoqlarga ulanish ham Internet tarmog‘i singari pullik.