O’zbekiston respublika oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Inson omili ko’rsatkichlari 
Ko’rsatkichlar 
Past darajada 
rivojlangan 
Rivojla-nayotgan 
mamlakatlar 
Rivoj-
langan 
mamla-
katlar 
Dunyo 
bo’yicha 
O’rtacha  umr  ko’rish  ehtimoli  (yil 
hisobida 
59 
64 
78 
66 
Katta yoshdagi  axolining 
savodxonlik  darajasi  (% hisobida) 
49.2 
(boshlang’ich 
ta’lim) 
70.4  
(boshlang’ich 
ta’lim) 
98.6 
77.6 
YaIM (AQSH dollari  hisobida) 
1935.2 
15613.9 
38133.5 
57937.460 
YaIM ning  aholi  jon boshiga  to’g’ri 
kelishi   
1494 
4543 
36100 
9852 
Go’daklar  o’limi  koeffitsenti 
77 
65 
13 
60 
Qishloq  ho’jaligida  band bo’lganlar 
(salmog’i) 
76 
60 
4 
48 
Sanoatda  band bo’lganlar  (salmog’i) 
- 
16 
33 
20 
Hizmat  ko’rsatish  soxasidagi  bandlik 
15 
23 
57 
31 
 
13.2. Neftь eksport qiluvchi  mamlakatlar. 
 
 Neftь  jaxonning  80  mamlakatida  qazib  chiqariladi.  Bu  ayrim  davlatlar  uchun  xalqaro 
ixtisoslashgan  soha  hisoblanadi.  Jahon  neftь  sanoatining  muhim  hususiyatlaridan  biri  shundaki, 
neftь  zahirasining  4/5  qismidan  ortig’i,  qazib  chiqarishning  1/2    qismiga  yaqini  rivojlanayotgan 
mamlakatlarga  to’g’ri  keladi.  Ushbu  mamlakatlar,  neftni  eksport  qiluvchi  mamlakatlar  tashkiloti 
aьzolari,  chetga  neftь  chiqaruvchi  asosiy  mamlakatlardir.  Bular  yaqin  va  o’rta  SHarq  yaьni  fors 
ko’rfazi  davlatlariga  jahonda  aniqlangan  neftь  zahirasining  2/3 qismi  to’g’ri  keladi. 
Neftь  qazib  chiqaradigan  mamlakatlar  orasida  birinchi  o’rinni  Saudiya  Arabiston  egallaydi 
(1  kunda  10.8  mln  barrel)  keyingi  o’rinlarda  Rossiya,  Eron,  Xitoy  va  boshqalar.  Neftьni  eng  ko’p 
eksport  qiluvchi  mamlakatlar  ichida  Saudiya  Arabiston  (kuniga  8.7  mln  barrel)  (Rossiya,  Eron, 
BAA  va boshqa mamlakatlar). 
Dunyo  bo’yicha  eng  ko’p  tabiiy  gaz  qazib  oluvchi  davlatlar  orasida  Rossiya  1-o’rinni 
egallaydi  (662  mlrd.m3)  keyingi  o’rinlarda  AQSH,  Kanada,  Eron,  Norvegiya,  Aljir  va 
O’zbekiston  ham  ma’lum  o’rin  egallaydi,  eng  ko’p  tabiiy  gaz  zahirasiga  ega  davlatlar  Rossiya 
(47.6  trln.m3)  va  undan  keyingi  o’rinlarda  Eron,  Qatar,  Saudiya  Arabistoni,  AQSH,  BAA  va 
O’zbekiston      14  o’rinda    turadi.  Dunyoda  neftь  eksport  qiluvchi  mamlakatlar  tashkiloti  ham 
mavjud. 
          OPEKning  asosiy  maqsadi  a’zo  mamlakatlar  o’rtasida,  neftь  siyosatini  koordinatsiya 
qilish,  neftь  ishlab  chiqaruvchilar  o’rtasida  neftь  narxini  haqqoniy  va  barqaror