Касб психологияси шахсда касбга доир билим, кўникма, малакаларни шунингдек

8. Шунга асосан хар бир ғоялар ривожланишини батафсил кузатиш мумкин. 
9.Иш натижаларини тақдимотини қиладилар.
 
“Қандай” диаграмма чизмаси 
 Психологик 
масалалар
Мотивларнинг ўрни
Қандай?
Қандай? 
 
Қандай?
Қандай? 
Касб танлашга 
йўллашнинг умумий 
масалалари 
қизиқиши 
ватанга
фойда
келтириш
истаги 
оилавий 
анъаналар 
Шахсий фази- 
латларнинг касб 
танлаш- даги 
роли.
Касбга йўл- 
лашда ўқувчи- 
ларнинг билиш 
жараёнлари ва 
темперамент 
хусусиятлари- ни 
ҳисобга 
олишнинг мақ- 
садга мувофиқ- 
лиги.
Фаол билиш 
жараёнлари 
инсон фаоли- 
ятини акс эт- 
тиришнинг му- 
каммал билиш 
имкониятини 
кафолати сифа- 
тида. Шахснинг 
хулқ - атвори, 
тем- пераменти, 
салоҳияти ва 
бошқа хислат- 
лари касб тан- 
лашда таъсир 
этувчи омил 
сифатида. 
Ўқитувчилик 
касбининг 
умумий 
масалалари. 
Ўқитувчилик
касбига ва 
шахсига 
қўйиладиган 
талаблар 
Бионик 
мутахассислиги 
Техника 
мутахассислиги 
Социономик 
мутахассислиги
Артономик 
мутахассислиги 
Климовнинг яратган схемаси
1. 
Полизчи, чорвадор, асаларичи,
зоотехник, агроном, ўрмон барпо 
этувчи - бионик мутахассислиги “инсон 
- табиат». 
2. Слесар, токар, монтёр,
конструктор, радиотехник, инженер - 
техника мутахассислиги «инсон - 
техника». 
3. Официант, сотувчи, ҳамшира,

---

158 
 
 
 
 
Қандай? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Вазиятли масалалар тўплами. 
Вазиятли масала №1. 
Коллеж талабаси Яшин рассомчиликка қизиқади ва чиройли расмлар чизади, лекин 
математикадан ўзлаштириши суст. Ота-онаси безнисмен. Яшиннинг ҳам ўзларининг издоши 
бўлишини исташади, расм чизишини хохлашмайди. Педагог сифатида бу ҳолатда қандай йўл 
тутардингиз. 
 
Вазиятли масала №2. 
Тўлқин шифокор бўлишга қизиқади, тиббиёт институтига кириш имтихонларига 
пухта тайёргарлик кўраётганда энг яқин ўртоғи шифокорларниниг хатоси сабабли 
оламдан ўтади. Тўлқиннинг шифокорлик касбига қизиқиши сўнади. Бу ҳолатда қанқай 
йўл тутган маьқул. 
 
Тестлар. 
1. Нотўғри жавобни топинг? 
A. * Касбга йўллашда ўқувчиларнинг билиш жараёнлари ва темперамент 
хусусиятларини ҳисобга олиш мақсадга мувофиқ эмас. 
B. Шахснинг хулқ - атвори, темпераменти, салоҳияти ва бошқа хислатлари касб 
танлашда таъсир этувчи омил. 
C. Касб танлашга йўлланма беришнинг ва уни ташвиқот қилишнинг 
усулларидан бири - кўргазмали воситалар, фотостендлар, китоблар кўргазмаси, ёш 
рассом ва табиатшунослар ижодий фаолиятининг маҳсулотини намойиш қилиш, 
наққошлар ижодий фаолиятининг маҳсулотини намойиш килиш, наққошлар ва 
техника тўгараги ишларини кўргазмаларга қўйишдир.
D. тўғри жавоб йўқ. 
2. Психолог М.Г.Давлетшин касб танлашни неча боскичдан келиб чиққан ҳолда 
шахснинг касб - ҳунарга яроқлилиги (лаёқати)нинг ички томонларини очишга 
ҳаракат қилади? 
A. * уч. 
B. тўрт. 
“Кадрлар тайёрлашнинг миллий 
дастури» 
1) Таьлим тарбия 
2) Касб 

---

159 
C. беш. 
D. олти.