Kitobni to’liq holda olish uchun kitob do’konlariga murojaat qiling

Adam JEKSON

---

RULDAGI ODAM 

Hammasi  oktabr  oyining  sovuq  va  yomg'irli  kechasida,  u  uyga  ishdan  qaytayotgan 

chog'ida boshlandi. Soat sakkizlar edi — bu haftada u uchin- chi bor xizmatda ushlanib 

qolishiga to'g'ri keldi. Kun bo'yi osmonni bulut qoplagan va aytish mumkinki, osmonu 

falak  sharros  quyib  turgan  jalani  bu  yigitcha  uyga  ravona  bo'layotgan  chog'iga  asrab 

qo'ygandek edi. Uning xayollari radio boshlovchi bergan savoldan bo'lindi. Savol juda 

oddiy  edi,  garchi  uning  javobi  yigitni  ko'proq  qiziqtirsa-  da,  bu  savolni  o'ziga  hech 

qachon bermagan edi. 

Berilgan savolga  butun  mamlakat bo'ylab  o't- kazilgan  so'rovnoma  sabab bo'lgandi. 

Unda har ellik kishidan faqat birigina o'zini baxtli yoki qa- noatlangan deya hisoblashi 

hamda o'ntadan bitta- sigina atigi bir lahza davomida o'zini haqiqatda baxtli his etganini 

xotirlay  olgani  ma'lum  bo'libdi.  Radioboshlovchi  tinglovchilarga  oddiy  va  ochiq  savol 

bilan murojaat qildi: «Siz baxtlimisiz?» 

Bu  so'zlar  kutilmaganda  yigitni  o'z  hayoti  haqida  o'ylashga  majbur  qildi.  U 

dabdurustdan umrida aynan nima yetishmayotganini so'z bilan ifodalay olmasdi: uning 

salomatligi  durust,  yaxshigina  ishi  bor,  maoshi  to'lovlarni  to'lash  va  goh-gohida  may- 

da-chuyda  quvonchli  voqealarga  safrlashga  doimo  yetadi,  uning  yaqin  do'stlari  va 

suyimli oilasi bor. Lekin, bularning barchasiga qaramasdan, u o'zini ich-ichidan loqayd, 

tushkunlikka  tushgan,  hayot-  dan  bezganday  sezardi.  Unga  nimadir  yetishmasdi,  lekin 

o'sha  nimaligini  o'zi  ham  bilmasdi,  unga  hayoti  qandaydir  o'ta  muhim  narsadan 

mosuvoligi ayon edi, xolos. U hayotini tavsiflab bayon etishiga juda ko'p so'zlar mavjud 

edi, lekin ular tarkibiga «baxt» so'zi kirmagani aniq. 

Qachonlardir Toro: «Ko'pchilik insonlar o'z umrini osuda tushkunlikda kechiradilar», 

deb aytgan so'zlarini yigit aynan o'z hayoti haqida ifodalanganini xayolidan o'tkazdi. Har 

bir kun boshlanishidan to nihoyasiga qadar tinimsiz kurashdan iborat. Ko'n- gilcizlik va 

og'ir  kechinmalar  bu kunlarga  doimiy  yo'ldoshdek  tuyulardi. Yigit hayoti  poyonsiz bir 

xildagi doiraga aylangani haqidagi hissiyotlarini yengib o'tolmasdi. Yoshlikdagi orzu va 

umidlariga  nima  bo'ldi?  Qani  uning  bolalikdagi  qalbini  toshirgan  g'ayrati,  shodligi-yu 

quvonchlari? Ularning barchasi bu tinimsiz kurashga qachon aylanib ulgurdi ekan? 

U  hayot  tinimsiz  kurashligmi  qaydadir  o'qigandi,  lekin  yigit  bunga  ko'nikolmasdi. 

«Albatta, — derdi u o'ziga o'zi, — hayotda bundan-da muhimroq nimadir bo'lishi kerak». 

U  o'zini  adashib  qolgandek,  go'yo  bahaybat  labirint  ichiga  qamalgan-u,  unga  qanday 

tushganini anglolmay va chiqish yo'lini qaydan izlashni bilolmaganday sezardi. 

Xuddi  shu  lahzada  yigitning  o'ylari  bo'lindi  —  bu  safar  mashina  kapotidan 

ko'tarilayotgan dud sabab bo'ldi. 

---

— Jin ursin! Biri bo'lmasa, boshqasi tayyor turadi, — ming'irladi u mashinasini yo'l 

yoqasida to'xtatarkan. U tashqariga chiqib, kapotni ko'tardi, motorga qaragandi, yuziga 

qaynoq bug'dan hosil bo'lgan issiq havo urilib yigitni qalqib ketishga majbur qildi. 

U  kamzulini  boshiga  yopib,  shamol  va  yomg'irdan  o'zini  qanday  bo'lmasin, 

muhofazalash uchun egilgancha eng yaqin masofadagi telefongacha bir yarim chaqirim 

yo'l yurib, nosozlikni tuzatish xizmatini chaqirtirdi. Operator unga mexanik taxminan bir 

soatlardan so'ng borishini xabar qildi. Yigitning mashinasiga qaytib, kutishdan bosh- qa 

chorasi yo'q edi. 

Shunday  sovqotgan,  charchagan  va  ayanchli  ahvoldagi  yigit  mashinasi  tomon 

imillagancha  qay-  tardi..  Bu  hodisa  hayotida  eng  chuqur  o'zgarishlarning  boshlanishi 

ekanini u hali bilmasdi.