Xiv bob. Tuxum va tvorogli taomlar

Tuxumko'z  (yaichnitsa  glazunya).  Qovurm a  tuxumni  nuqul  tuxum -   

dan  yoki  non  b o ia k la ri,  yangi  pom idor,  pishirilgan  bryussel  karami  yoki   

gulkaram,  loviya  qo'zog'i,  ismaloq,  bo'tqa,  jo'xori,  qo'ziqorin  bilan  q o   

vurish  mumkin.  

Yupqa  «shashka»  shaklida,  mayda  kubiksimon  yoki  som oncha  qilib   

to'g'ralgan  non,  vetchina,  kolbasa,  shpik,  dudlangan  to'sh,  ko'k   piyoz,   

yangi  pom idor  va  hokazolar  a w a l  tovada  yog'da  qovuriladi,  keyin  ustiga  

190  

 

yoki  orasiga  tuxum   chaqib  solib,  hammasi  plitada  yoki  qovurish  shkafida   

yetiltirib  qovuriladi.  Vetchina,  kolbasa,  to m a td a   tayyorlangan  sosiska,   

madera  sardagida  tayyorlangan  qo'ziqorin,  sutli  sardak  yoki  sariyog'da   

tayyorlangan yashil  n o ‘xat  kabi shirador qaylalar qovurilgan tuxum sariqlari   

orasiga,  oqiga  solinadi.  

T u x u m k o ‘z  oqi  qattiq  pishgan  va  oqish  bo'lishi,  sarig'i  esa  tusini   

yo‘qotmasligi,  sirtida  koagullangan  zich  pardasi  b o ‘lmasligi,  biroz  issiq   

bo ‘lishi  kerak.  Tuxum ning  oqida  m ayda  g ‘ovaklar,  sarig‘ida  o q   d o g i a r    

bo ‘lmasligi  uchun  tuxum   qovurilayotgan yoqqa yoki  qovurilayotgan  qayla   

mahsulotlariga  m ayda  tuz  solinishi  tavsiya  etiladi.  

Qovurma tuxum  iste’molga berilishidan oldin 

porsiyali yoki anchagina  

 

katta cho'yan,  alumin  yoki bandsiz boshqa tovada qovurilib,  shu  idishning   

o ‘zida  beriiadi.  Q ovurm a  tu x u m   b a ’zan  isitilgan  mayda  tarelkalarga  solib   

beriiadi.  

Omlet.  O m let yangi tuxum ,  tuxum   melanji va kukunidan tayyorlanadi.   

Omletlar  qovurm a  tuxum   singari  tabiiy  holda  yoki  qovurm a  tu x u m k o 'z    

kabi  qaylalar  bilan  berilishi  m um kin.  

Omlet  tayyorlash  uchun  tuxumga  sut  va tuz  q o ‘shib,  ham m asi  qorish-   

tiriladi.  H a r bir tuxumga  15  gr  sut,  0,5  gr tuz  solib,  yaxshilab  aralashtiri-   

ladi.  Omlet  tuxum   kukunidan  tayyorlanadigan  bo'lsa,  poroshok  elab  suv   

---

yoki  suv q o ‘shilgan  sutda  qoriladi  (lOOgr tuxum   kukuniga  0,35  1  suyuqlik,   

4  gr  tuz)  va  30—40  minut  bo'ktirib  q o ‘yiladi.  Keyin  yaxshilab  aralashtiri-   

ladi.  

Oval  pirojki  shaklidagi  om let  bandli  tovada  qovuriladi.  O m let  tabiiy   

holda  mayda  t o ‘g ‘ralgan  masalliq  ham da  qiyma  solingan  holda  b o iis h i   

m um kin.  Tabiiy va  aralashmali  omletni  k o ‘plab  tayyorlaganda  protivenda   

qovurish  shkafiga  q o ‘yib  qovurish  mumkin.  

Omlet  tayyorlanadigan  tuxum   massasini  issiq  tovadagi  erigan  yoqqa   

solib,  tovani  bandidan  qimirlatib  turgan  holda  qattiq  qizdirib  qovuriladi.   

Massa  quyula  boshlagach,  o ‘rtasiga  qizil  sardakka  tayyorlangan  vetchina   

yoki  boshqa  qayla  uyib  solinadi.  Ikki  tom o n id a n   tuxum   massasi  bilan   

yopib,  tovadan  c h o ‘zinchoq  tarelka  yoki  mayda  tarelkaga  pastga  qilib   

solinadi.  

Tabiiy  yoki  qiym a  solingan  om letlar  ham   xuddi  shunday  tayyorlana  

di.  Aralashmali omlet tayyorlash  uchun  maydalangan  pishloq yoki  petrush-   

ka,  mayda  chopilgan  k o ‘k  piyoz,  ukrop,  tuxum,  sut  va  tuz  olib,  ham m asi   

aralashtiriladi,  keyin  aralashm ani  issiq  tovadagi  eritilgan  yoqqa  solib  qo-   

vuriladi-da,  omlet  yasaladi.  Mayda  t o ‘g ‘ralgan  boshpiyoz  yoki  k o ‘k  piyoz   

yoki  m ayda  t o ‘g‘ralgan  yangi  po m id o r  tova  yoki  protivenda  yog‘da  q o   

vuriladi  va  tayyorlangan  tu x u m   massasiga  q o ‘shib,  om let  pishiriladi.  

191