Dehqonchilik ilmiy izlanish asoslari bilan fanidan ma’ruza ma'tinlari doc

3. Begona o’tlarga qarshi kimyoviy kurash choralari. 
Begona o’tlarni mexanik va biologik usullar bilan har doim to’liq yo’qotib bo’lmaydi. 
Ko’p  yillik  begona  o’tlarning  baquvvat  ildiz  tizimi  tuproqqa  chuqur  (3-7  metrgacha)  kirib 
beradi  va  uni  chuqur  ishlov  berish  bilan  ham  to’liq  yo’qotib  bo’lmaydi.  Shuning  uchun 
qo’shimcha  qarshi  kurashishda  ularni  to’liq  nobud  qilish  vositalari  zarurligi  sezilib  qoladi. 
Bunday  vosita  bo’lib  gerbisid  xizmat  qiladi.  Ma’lumki,  begona  o’tlarga  qarshi  kurashishda 
agrotexnik  chora-tadbirlarini  qo’llash  ko’p  mehnat  va  mablag’  talab  etadi  hamda  uzoq 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

38 
 
muddatga  chuziladi.  Gerbisidlarni  qo’llash  esa  qulay,  unumli  va  ancha    arzonga  tushib, 
begona  o’tlarni  qisqa  muddatda  yo’qotib,  ekinlar  hosilini  ortishini  ta’minlaydi.  Kimyoviy 
tarkibiga ko’ra anorganik va organik moddalardan tashkil topgan gerbisidlarga bo’linadi.  
Hozirgi vaqtda  organik gerbisidlarning turi kun sayin ko’payib bormoqda. Gerbisidlar 
ekinlarga va begona o’tlarga ta’sir etish harakteriga ko’ra, tanlab ta’sir etuvchi va yoppasiga 
ta’sir  etuvchi  ikki  guruhga  bo’linadi.    Tanlab  ta’sir  etuvchi  gerbisidlar  ekinlar  orasidagi 
begona  o’tlarga  salbiy  ta’sir  etib,  madaniy  ekinlarga  zarar  yetkazmaydi.  Yoppasiga  ta’sir 
etuvchi  gerbisidlar  qo’llanilgan  territoriyadagi  hamma  o’simliklarni  yo’qotadi.  Begona 
o’tlarga  ta’sir  etishiga  qarab  gerbisidlar  kontakt  va  ichdan  ta’sir  etuvchilarga  bo’linadi.