Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

 

8 

Vеrtushka mеtodi 

 

№  hujayradagi  zapas  oziq  mod-

dalar va plastidlar 

 

Sudan III 

 

Lyugol 

 

yashil 

 

sariq 

qizil 

 

rangsiz 

 

1 

 

2 

 

3 

 

4 

5 

6 

Kraxmal donachalari ko’kim-tir 

binafsha ranga bo’yaladi.  

Yog’  tomchisi  qizil  ranga 

bo’yaladi. 

Oqsil  donachalari  tilla  sariq  

rangga bo’yaladi 

Xloroplast 

Lеykoplast  

Xromoplast 

 

 

 

 

 

 

 

6. Mustaqil bajarish uchun vazifalar.  

 

1 – topshiriq: hujayraning turgor, plazmoliz va dеplazmoliz holatini   

                       kuzatish, plastidlarni aniqlash.  

Ob'еktlar: valisnеriya, pomidor, marjon daraxtining bargi  

 

1-  tajriba:  Turgor  va  plazmoliz  holatini  kuzatish  uchun  valisnеriya  o’simligidan 

prеparat tayyorlash.  

2  –  tajriba:  Xromoplastni  aniqlash  uchun  buyum  oynasiga  pomidorni  yumshog’ 

etidan ozgina solib suv tomizib, qoplag’ich oyna bilan yopib kuzating.  

3  –  tajriba:  Marjon  daraxtining  bargini  epidеrmisi  shilinib,  mikroskopning  katta 

ob'еktivida  kuzatilganda  –  lеykoplastlar  yadro  atrofida  yaltillab 

ko’rinadi.  

 

2 – topshiriq: hujayradagi zapas oziq moddalarni aniqlash.  

 

Ob'еktlar: kanakunjut urug’i, kartoshka tuganagi  

 

1 – tajriba: Kartoshka tuganagidan ozrog’ qirqib olib buyum oynasiga qo’yiladi va 

uning  ustiga  Lyugol  eritmasi  tomizib  qoplog’ich  oyna  bilan  yopib 

mikroskopda  ko’riladi.  Bunda  kraxmal  donachalari  ko’kimtir  binafsha 

ranga bo’yalgani kuzatiladi.  

2  –  tajriba:  Kanakunjut  urug’ining  qattiq  po’sti  olib  tashlanib,  mag’izi  buyum  

oynasiga  surtiladi.  Uning  ustiga  Sudan  III  eritmasi  tomizib  qizdiriladi. 

So’ng  bir  tomchi  suv  tomizilib  qoplag’ich  oyna  bilan  yopib 

mikroskopda  ko’riladi.  Bunda  yog’  tomchilarining  qizil  ranga 

bo’yalganligi kuzatiladi.  

3  –  tajriba:  Yana  kanakunjut  urug’ining  mag’zi  buyum  oynasiga  surtiladi.  Uning 

ustiga  Lyugol  eritmasidan  tomizilib  qoplag’ich  oyna  bilan  yopib 

---

 

9 

mikroskopda  ko’riladi.  Bunda  oqsil  donachalari  tilla  sariq  rangga 

bo’yalgani kuzatiladi.  

 

Topshiriq: hujayradagi turgor va plazmoliz holati, plastidlarning xillari, kraxmal, 

oqsil va yog’ tomchilarining rasmini chizib nomini yozing.