2 маъруза: доришунослик режа

Гликозидлар билан заҳарланганда юрак ва бошқа аъзоларда ўзгаришлар юз 
беради. Заҳарланиш белгилари кардиал ва экстракардиал турга бўлинади. Кардиал 
белгилари: брадикардия - юрак уриши секинлашади, четда жойлашган қон томирлар 
торайиб, юракка тушадиган юк (нагрузка) ошади, тож томирлар торайиб, юракнинг қон ва 
кислород билан таъминланиши издан чиқади, юрак мушакларида кичик некрозлар пайдо 
бўлади. Оғир ҳолатларда юрак уриши тўхтаб қолиши кузатилади. 
Экстракардиал белгилар: иштаха пасаяди, диспептик ҳолатлар юз беради - кўнгил 
айнийди, қусиш, ич кетиш ҳоллари, қоринда оғриқ пайдо бўлади. Шунингдек бемор 
бўшашади, бош оғрийди, боши айланади, уйқу қочади, кўз хира тортиб, хатто руҳий 
ўзгаришлар - галлюцинация пайдо бўлади. Ўткир заҳарланишни даволашда беморга 
калий хлорид, панангин, калий оротат юборилади, чунки гликозидларнинг заҳарли 
дозалари миокардда калий миқдорини камайтириб юборади. 
Ангишвонагул препаратлари. Ангишвонагул Digitalis - ўтсимон ўсимлик. 
Дигитоксин юрак қисқаришларини кучайтиради, бир мунча сийраклаштириб, юрак 
мускули автоматизмини оширади ва ўтказувчанликни камайтиради. Дигитоксин таъсири 
аста - секин авж олиб боради: ичилгандан кейин препарат 2-3 соатда кор қила бошлайди, 
8-12 соат ўткач эффекти энг юқори даражага етади, таъсирининг муддати тахминан 2 
хафта. 
Дигитоксинн организмда узоқ муддат сақланиши туфайли, такрор юборилгандан 
кейин организмда қолган миқдори билан қўшилиб препаратнинг организмда тўпланиб 
бориши - кумуляция бўлиши юз беради. 
Строфантин препарати. Strорhanthus - Африкада ўсадиган дарахтсимон 
ўсимликлар. Строфант уруғларидан юрак гликозидлари олинади. Строфант гликозиди 
препарати - строфантин - юрак етишмовчилигига даво қилишда кенг ишлатилади. 
Строфантин - ангишвонагул гликозидларига қараганда 2-3 баробар активроқдир. 
Строфантин эритмалари глюкоза эритмасига қўшилиб венага юборилади (жуда секинлик 

---

билан). Препарат ичишга юборилган бўлса, деярли кор қилмайди, чунки меъда ичак 
йўлида ёмон сўрилади. 
Строфантин венага юбориладиган бўлса 5-10 минут ўтгач унинг таъсири 
бошланади, 1 соатдан кейин энг юқори даражага етади ва 2 суткагача давом этади.