Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Masala va mashqlar 
   
 1.  Aytaylik,  mamlakatning  real  YaMM  2011-yil  3,5  mlrd.  dollar, 
2012-yili esa 4,5 mlrd. dollarni tashkil etdi. Aholisi esa shu davr ichida 2 
mln. kishidan 2,3 mln.kishiga ko‘paydi. 
a) YaIMni o‘sish sur’ati; 
b) YaIMni aholi jon boshiga o‘sish sur’atini hisoblang; 
YaIM hajmi, o‘sish sur’ati va aholi jon boshiga o‘sish sur’atiga 
ko‘ra qanday xulosa chiqarish mumkin? Fikringizni izohlang.  
2. YaIM 2010-yili 18 mlrd. dollarni 2011-yili esa 25 mlrd. dollarni 
tashkil  etgan.  Shu  davrda  narxlar  25%  o‘sgan.  Nominal  va  real  YaIM 
o‘sish  sur’atini  hisoblang.  Iqtisodiy  o‘sishga  qanday  omillar  ta’sir 
qiladi? 
3.  O‘zbekistonda  2011-yili  yaratilgan  YaIM  hajmi  joriy  baholarda 
77790,6  mlrd.  so‘mni  tashkil  etdi.  Bu  2010-yilga  ishlab  chiqarilgan 
YaIMdan 15959,4 mlrd. so‘mga ko‘p. Aholi esa 29,5 mln. kishiga yetdi. 
2010-yili  esa  29,1  mln.  kishi  edi.  Narx  o‘rtacha  7,6%  ga  ortdi  desak, 
nominal  va  real  YaIM  o‘sish  sur’ati,  YaIMning  aholi  jon  boshiga 
qanday o‘zgarganini hisoblang. 
Mamlakatimizda barqaror iqtisodiy o‘sishga erishish uchun qanday 
chora-tadbirlar ko‘rilayapti? Izohlang. 
4. Berilgan ishlab chiqarish funksiyasi  y = AК
0,2 
- L
0,3
. A yil davo-
mida 4%ga, o‘sgan. Band bo‘lganlar 5%, kapital esa 3% ga o‘sgan. Real 
ishlab  chiqarish  hajmi  necha  foizga  o‘sgan.  Bu  iqtisodiy  o‘sishning 
qaysi modeli, deb hisoblaysiz?  
 5.  Oltinchisi  ortiqcha.  Quyidagilarni  diqqat  bilan  o‘qing.  Tushun-
chalar  ichida  guruhga  taalluqli  bo‘lmagan  tushunchani  aniqlang  va  uni 
ro‘yxatdan chiqaring. Sababini izohlang.  
 Tushunchalar:  tabiiy  resurslar  miqdori  va  sifati,  mehnat  resurslari 
miqdori va sifati, asosiy kapital hajmi, texnik taraqqiyot va texnologiya, 
daromadning iste’mol va jamg‘arishga ajratilishi, investitsiyaning o‘sishi.