Microsoft Word tanbehul gofilin ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
14
 
“Faqirligingdan oldin boyligingni”, degan so‘zlaridagi mazmun shuki, agar Alloh taolo 
senga bergan narsasiga rozi bo‘lsang, mana shuni g‘animat bilgin. Odamlarning qo‘lidagi 
narsalarni, xoh mol va dunyo bo‘lsin, xoh boshqa narsa bo‘lsin, tama’ qilmagin. 
 
“O‘limdan oldin tirikligingni”, degan so‘zlari ma’nosi shuki, inson tirik ekan, u amal 
qilishlikka qodirdir, agar o‘lsa, uning amallari ham to‘xtaydi. Shuning uchun mo‘min 
kishiga bu o‘tkinchi kunlarni bekor o‘tkazmay, abadiy qolguvchi kunlari uchun g‘animat 
bilmog‘i lozimdir. Forslarndan bir hikmat sohibi aytibdiki: “Yosh bola bo‘lgan chog‘ingda 
bolalar bilan o‘ynaysan, agar yigit bo‘lganingda, ko‘ngilni chog‘lash bilan g‘aflatda 
yursang, qarib, zaiflashib qolganingda Alloh taolo uchun qanday amal qilasan? Demak, 
o‘lganingdan keyin esa zinhor Alloh taologa ibodat etmoqqa qodir bo‘lmaysan, yoshlik 
paytingda harakatga qodirsan, shu paytdan o‘lim farishtasi kelishiga tayyorgarlik 
ko‘rgin. Har vaqt Allohni yod etgin. Albatta, Alloh taolo sendan g‘aflatda emas”. 
 
25. Ali karramallohu vajhahudan rivoyat qilinadi: “Payg‘ambar (s.a.v.) o‘lim farishtasini 
ansorlardan bir kishining boshi tarafida ko‘rdilar. Unga: “Mening do‘stim bilan 
do‘stlashgin, u mo‘mindir”, dedilar. Shunda o‘lim farishtasi: “Ey Muhammad! Xushxabar 
beramanki, men mo‘minlarning hammasi bilan do‘stdirman. Allohga qasamki, ey 
Muhammad, agar nido qilguvchi nido qilsa, men Odam bolalarining ruhini batahqiq 
olaman, deb”. “Bu nido nedir?” dedilar. Aytdi: “Allohga qasamki, unga zulm qilmaymiz, 
ajalidan o‘tkazib yubormaymiz, qadarini tezlashtirmaymiz. Uning jonini olishlikda bizga 
gunoh yo‘q. Agar Alloh sizlar uchun qismat qilib qo‘ygan narsaga rozi bo‘lsangizlar, 
mukofotlanasizlar va agar g‘azab qilsangizlar, besabrlik qilsangizlar, gunohkor bo‘lib, shu 
narsalar bilan o‘ralashib qolaverasizlar. Bizning huzurimizda sizlar uchun hech narsani 
peshlamoqlik yo‘q. Bizda sizlarga berilgan va’dalarni o‘tashlik bordir, ehtiyot bo‘lmoq 
lozim. Har bir tirik jon xoh quruqlikda va xoh dengizda yashovchi bo‘lsin, men har 
kecha-kunduz besh marotaba uning yuzlariga diqqat bilan nazar solaman va ularning 
har birlarini alohida, xoh katta, xoh kichik bo‘lsin, tanib-bilib olaman. Allohga qasamki, 
ey Muhammad, agar men biror chivinning jonini olishni xohlasam ham, jonlarni 
olishlikka buyuruvchi zot  Alloh taoloning buyrug‘i bo‘lmaguncha, men ana shunga ham 
qodir bo‘lmayman”. 
 
26. Abu Said Hudriydan rivoyat qilinadi: “Payg‘ambar (s.a.v.) bir qancha kulayotgan 
kishilarni ko‘rdilar va ularga: “Agar sizlar lazzatlarni ketkazguvchi o‘limni ko‘proq 
eslaganlaringda edi, men ko‘rib turgan bu mashg‘ullikdan qaytgan bo‘lur edingiz”, 
dedilar. So‘ng: “Nafsga yoqadigan har xil lazzatlarni ketgazguvchi, uni yo‘q qilguvchi 
zikrlarni ko‘paytiringlar”, dedilar. Yana aytdilarki: “Albatta qabr jannat bog‘laridan bir 
bog‘ bo‘lgay yoki do‘zax chohlaridan bir choh bo‘lgaydir”. 
 
Ka’bga Umar roziyallohu anhu shunday dedi: “Ey Ka’b, bizlarga o‘lim haqida biror narsa 
aytib bering”. U bunday dedi: “O‘lim odam farzandlarining ichiga kirib olgan bir tikan 
daraxtga o‘xshaydi. Uning har bir tikani badanga tomirlar kabi joylashgandir, so‘ng 
daraxtni bir kuchli kishi sug‘urib, kuch bilan tortadi. Uzilgani sug‘urilib chiqadi. Qolgani 
qoladi”. 
 
Sufyon Savriyning huzurida o‘lim eslatilsa, bir necha kunlar mana shu bilan mashg‘ul 
bo‘lib qolar va hech narsaga chalg‘imas edi. Agar undan biror narsa so‘ralsa, 
“Bilmayman, bilmayman”, deb javob berardi. 

---

Tanbehul g’ofilin. Al-Faqih Abu Lays as-Samarqandiy