DAVLATLAR NOMLARINING ETIMOLOGIYASI
BOBURJON MAVLONOV
- 10 -
xalqni shunday atashgan). Boshqa bir ma'lumotga ko’ra esa, bu so’z portugalcha
Guiné so’zidan olingan bo’lib, "qora" degan ma'noni beradi. Ular bu atamani Senegal
daryosining janubida yashovchi odamlarga nisbatan ishlatishgan. Mamlakatning
bunday nomlanishiga sabab Quyi Gvineya geografik mintaqasida joylashganligi va
uning ekvatorga yaqinligidir.
Eritreya - Italyan mustamlakachilari tomonidan "Erythrea Thalassa" deb
nomlangan. (Qizil dengizning qadimgi yunoncha nomi).
Eron - "Aryanlar yeri" yoki "ozod kishilar yeri". Arya termini hind-yevropa tillar
guruhidan kirib kelgan va "oliyjanob" yoki "ozod" degan ma'noni beradi (yunoncha
"aristokrat" so’zidan kelib chiqqan). Fors (Eron 1935-yilgacha shu nom bilan atalgan)
nomi mamlakatning shu nomdagi viloyati nomidan olingan. Ba'zilar Fors atamasini
yumon mifologiyasi qahramoni Persey bilan bog’lashadi.
Estoniya - XVIII-XIX asrlarga qadar estonlar o'zlarini maarahvas deb atashgan,
bu so'zma-so'z "yer aholisi" demakdir, ya'ni ular dehqonchilik bilan shug'ullishgan.
Ba'zi manbalarga ko'ra, toponim nemischada "sharqiy yo'l" degan ma'noni anglatadi.
Efiopiya - geeze tilidan "yuzi quyoshda kuyganlar yeri" degan ma'noni
anglatuvchi lotincha "Aethiopia" degan so’zdan. Yunon tilidagi so'zning negizi
'aithein' - "kuyish" va 'ops' - "yuz" degan so'zlardan kelib chiqqan. Mamlakatning
eski nomi - Habashiston (Абиссиния). Bu nom 1945-yildan so’ng iste'moldan chiqqan
(ammo, Turkiya va bir necha arab davlatlarida haligacha Efiopiyaga nisbatan shu nom
ishlatiladi).
F
Falastin - mamlakatning rim tilidagi nomi, tom ma'noda "bosqinchilar yurti"
("Philostines" ibroniy ildizga ega bo’lib, "bosqinchi" degan ma'noni anglatadi).
Fiji - "Viti" orollarining tonga tilidagi nomidan. Gap shundaki, bu orollarni
xaritaga kiritgan Jeyms Kuk 'viti' nomini "fiji" deb eshitgan va keyinchalik shu nom
saqlanib qolgan. Ammo fijiliklarning o'zi Fijini "Viti" deb atashda davom etishmoqda.
'Viti' so’zi fijiliklar tilida "orol" degan ma'noni anglatadi. Ba'zi tarixiy adabiyotlarda
Fiji uchun "Blay oroli" nomi ostida uchratishingiz mumkin. Fiji orollari nomidagi
asosiy o'zgarishlar siyosiy tizimning o'zgarishi bilan ro'y berdi. Orollar ketma-ket Fiji
qirolligi, Fiji, Fiji Respublikasi, Fiji Suveren Demokratik Respublikasi va Fiji orollari
respublikasi deb nomlandi. Fiji yangi yilni birinchi bo’lib kutib oladigan davlat ham
hisoblanadi.
Filippin - Ispaniya qiroli Filipp II (1527—1598) sharafiga shunday nomlangan.
Finlyandiya - Mamlakatning nomi shved tilidagi "Finland" so’zidan kelib
chiqqan ("ovchilar yurti" - qadimgi skandinav tilidan fin - "ovchi" va shvedcha 'land' -
Do'stlaringiz bilan baham: |