Microsoft Word янги урта масофа

2.3.  ONGLILIK VA FAOLLILIK PRINSIPI 
 
O’rta  va  uzoq  masofalarga  yuguruvchi  yengil  atletikachilarning 
sport  faoliyatida  murabbiy  onglilik  va  faollik  prinsipiga  alohida 
e’tibor  qaratishi  maqsadga  muvofiqdir.  Agar  mashg’ulotlar  jarayoni 
ongli ravishda tashkil etilgan bo’lsa va o’tkazilsa, har bir sportchi o’z 
harakatlarining  maqsadini  anglab  etadi.  Mashg’ulotlargan  kuzda 
tutilgan maqsad va vazifalarni, ularga erishishda foydalaniladigan usul 
va  vositalar  ahamiyatini  ongli  ravishda  his  qilish,  yengil  atletika  va 
taktikaga  o’rgatish  yanada  tezroq  va  osonroq,  samaraliroq  chiqishini 
ta’minlaydi,  ruhiy  va  jismoniy  sifartlarni  yaxshiroq  rivojlantiradi, 
organizimning fiziologik imkoniyatlarini oshiradi. 
Mashg’ulotlar  jarayoniga  ongli  va  faollik  bilan  munosabatda 
bo’lish  yugurish  nazariyasi  va  uslubiyoti  bo’yicha  bilimlarni 
kengaytiradi;  sportchiga  mashg’ulotlarda  yaxshiroq  samaralarga 
erishishda  va  sport  musobaqalarida  omadliroq  qatnashib,  kerakli 
natijalarni qo’lga kiritish imkonini beradi. 
Bugungi kunga kelib sport pedagogikasida yangi yo’nalish, ya’ni 
pedagogik  kineziologiya  yo’nalishi  yuzaga  keldi.  Pedagogik 
kineznologiya  bu  pedagogik  asosda  qurilgan  harakat  faoliyatini 
boshqarish haqidagi ta’limot. Bu yangi yo’nalishning mohiyati harakat 

---

O’RTA VA UZOQ MASOFALARGA YUGURUVCHILAR UCHUN MURABBIYINING KASBIY-PEDAGOGIK FAOLIYATI 
~ 43 ~ 
 
tuzilishini anglash, harakatlarni ongli ravishda o’z-o’zini boshqarishni 
diqqatni  jalb  qilmagan  holda  faoliyat  yuritishini  yo’lga  qo’yishga 
erishishdan iborat bu bir vaqtning o’zida yo’naltirilgan harakatlanish, 
bu  harakatlarni  chuqur  anglash  va  tushunib  amalga  oshirishni  talab 
qiluvchi  muayyan  uslubni  ishlab  chiqish  yordamida  yugurish 
texnikasini  yanada  yuqori  darajaga  ko’tarish  va  uni  yangicha  talqin 
qilishni  talab  qiluvchi  yo’nalishdir.  Bu  yo’nalishdir.  Bu  yo’nalish 
haqida  dastlabki  ma’lumot  bergan  mutaxassis  X.X.Gross  bo’lib,  u 
o’zining 
“Pedagogik 
kineziologiya 
–sport 
pedagogikasi 
va 
biomexaniqada  yangi  yo’nalish”  asarida  bu  haqda  batafsil  ma’lumot 
berib o’tgan.