3
Kirish.
Mavzuning dolzarbligi. O‘zbekiiston xalqi XX asrning so‘nggi o‘n yilligi
boshlarida sovet tuzumiga qaramlikdan ozod bo‘lib, o‘z taqdirini o‘zi belgilash
huquqini qo‘lga kiritdi. 1991 yil 31 avgustda muhtaram Prezidentimiz Islom
Karimov Oliy Kengashning navbatdan tashqari oltinchi sessiyasida davlat
mustaqilligini e’lon qildi. Хalqimizning asriy orzusi ro‘yobga chiqib, siyosiy
mutelik va zug‘umdan qutuldi. Dunyo xaritasida yana bitta mustaqil davlat –
O‘zbekiston Respublikasi paydo bo‘ldi.
Mustaqillik yillarida O‘zbekistonda huquqiy-demokratik davlat qurish,
fuqarolik jamiyatini shakllantirish, tartibga solinadigan bozor bozor iqtisodiyotiga
o‘tish maqsadida keng qamrovli demokratik islohotlar amalga oshirildi. Хususan
ta’lim tizimi ham butunlay yangicha mazmun kasb etdi. Eng avvalo, yosh avlodga
ilmiy bilimlar asoslarini puxta o‘rgatish, ularda keng dunyoqarash hamda tafakkur
ko‘lamini hosil qilish, ma’naviy-axloqiy sifatlarni shakllantirish borasidagi
ta’limiy-tarbiyaviy ishlarni samarali tashkil etishga bog‘liqdir. Zero, yurtning
porloq istiqbolini yaratish, uning nomini jahonga keng yoyish, ulug‘ ajdodlar
tomonidan yaratilgan milliy-madaniy merosni jamiyatga namoyish etish, ularni
boyitish, mustaqil O‘zbekiston Respublikasining rivojlangan mamlakatlar
qatoridan joy egallashini ta’minlash yosh avlodni komil inson hamda malakali
mutaxassis qilib tarbiyalashga bog‘liqdir. Muhtaram Prezidentimiz I.A.Karimov bu
haqda shunday deydi: “Iqtisodiy va siyosiy sohalardagi barcha islohotlarimizning
pirovard maqsadi yurtimizda yashayotgan barcha fuqarolar uchun munosib hayot
sharoitlarini tashkil qilib berishdan iboratdir. Aynan shuning uchun ham ma’naviy
jihatdan mukammal rivojlangan insonni tarbiyalash, ta’lim va maorifni
yuksaltirish, milliy uyg‘onish g‘oyasini ruyobga chiqaradigan yangi avlodni
voyaga yetkazish davlatimizning eng muhim vazifalaridan biri bo‘lib qoladi”
1
.
1
Ўзбекистон Республикаси Президенти И.А.Каримовнинг Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлисининг
биринчи сессиясида “Ўзбекистоннинг сиёсий-ижтимоий ва иқтисодий истиқболининг асосий тамойиллари”
деб номланган нутқи. “Маърифат” газетаси, 1995 йил 1 март.
4
O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining IX sessiyasi (1997 yil 29
avgust)da qabul qilingan hamda bugungi kunda g‘oyalari amaliyotga keng
ko‘lamda muvaffaqiyatli tatbiq etilayotgan O‘zbekiston Respublikasining “Тa’lim
to‘g‘risida”gi Qonuni va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” mazmunida barkamol
shaxs va malakali mutaxassisni tarbiyalab voyaga yetkazish jarayonining mohiyati
to‘laqonli ochib berilgandir. Malakali kadrlar tayyorlash jarayonining har bir
bosqichi o‘zida ta’lim jarayonini samarali tashkil etish, uni yuqori bosqichlarga
ko‘tarish, shu bilan birga jahon ta’limi darajasiga yetkazish borasida muayyan
vazifalarni amalga oshirishi lozim. Chunonchi, mazkur jarayonning uchinchi
bosqichi (2005 va undan keyingi yillar)da “... ta’lim muassasalarining resurs,
kadrlar va axborot bazalarini yanada mustahkamlash, o‘quv-tarbiya jarayonini
yangi o‘quv-uslubiy majmualar, ilg‘or pedagogik texnologiyalar bilan to‘liq
ta’minlash” kabi dolzarb vazifalar ijobiy hal etilmog‘i lozim
1
.
Mazkur vazifalarning muvaffaqiyatli hal etilishida yana bir omilning
mavjudligi, ya’ni, uzluksiz ta’lim tizimi xodimlari, pedagog-o‘qituvchilar
tomonidan zamonaviy ta’lim texnologiyalarining mohiyatidan xabardorliklari
hamda ularni ta’lim jarayonida samarali qo‘llay olishlari, shuningdek, ta’lim
jarayonini tashkil etishga nisbatan ijodiy yondashuvning qaror topishi muhim
ahamiyat kasb etadi.
Ma’lumki, mustaqillik yillarida ta’lim tizimida ro‘y bergan o‘zgarishlardan
biri o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limining butunlay yangi mazmunda tashkil etilishi
bo‘ldi. Buning natijasida respublikamizda akdemik litsey va kasb-hunar kollejlari
faoliyat ko‘rsata boshladi.
Xo‘sh, akademik litsey o‘zi nima?
«Ta’lim to‘g‘risida»gi qonunnning 2-bo‘limida ta’lim turlari ko‘rsatib
berilgan bo‘lib, uning 13-moddasi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi haqidadir.
Kadrlar tayyorlash milliy dasturida ta’kidlanishicha: «Umumiy o‘rta ta’lim
negizida o‘qish muddati uch yil bo‘lgan majburiy o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi
uzluksiz ta’lim tizimidagi mustaqil turdir. O‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi
1
Баркамол авлод орзуси. Tўхтапўлат Рисқиев таҳрири остида.-T., “Шарқ”, 1999 й, 35-бет.
5
yo‘nalishi — akademik litsey yoki kasb-hunar kolleji o‘quvchilar tomonidan
ixtiyoriy tanlanadi
1
.
1998 yil 13 mayda Vazirlar Mahkamasining « O‘rta maxsus, kasb- hunar
ta’limi to‘g‘risida»gi 204-sonli qarori va qarorga ilova tarzida «O‘rta maxsus,
kasb-hunar ta’limi to‘g‘risida Nizom» e’lon qilindi. Nizomda ko‘rsatilganidek:
Do'stlaringiz bilan baham: 
