O‘zbekiston respublikasi oliy va



Download 7,22 Mb.
Pdf ko'rish
bet126/631
Sana23.02.2022
Hajmi7,22 Mb.
#121665
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   631
Bog'liq
543388c55c7b1

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1-Slayd 
 
 
 
 
 
Ўзоқ муддатли оралиқда барча ресурслар 
ўзгарувчан бўлгани учун, барча харажатлар ҳам 


149 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


150 
2-Slayd 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ўзоқ муддатли оралиқда тармоқнинг 
типик вакили бѝлган фирма ѝз фойдасини 
шундай 
ишлаб 
чиқариш 
хажмида 
максималлаштирадики, бу хажмда узоқ муддатли 
чекли харажат маҳсулот нархига тенг бѝлади. 
LMC= Pe= MR 
Фирманинг узоқ муддатли оралиқда мувозанат 
ҳолатда бѝлгандаги самарали размери унинг узоқ 
муддатли ѝртача харажати чизиғининг шакли 
билан белгиланади 
 
Узоқ 
муддатли 
оралиқда 
тармоқ 
таркибидаги фирманинг мувозанат ҳолати 
бозорда шаклланган нарх Ре нинг ушбу 
фирманинг ўртача харажатлари минимумига 
тенг билан белгиланади. 
Pe=min LAC (Q)
Рақобатлашувчи 
фирма 
тармоққа 
тегишли бўлгани учун юқоридаги шарт 
тармоқнинг 
узоқ 
муддатли 
оралиқдаги 
мувозанат ҳолатини ифодалайди 


151 
3-Slayd 
Uzoq muddatli o‗rtacha harajatlar (
LAC
) bilan qisqa muddatli o‗rtacha 
harajatlar (
SAC
) o‗rtasidagi munosabatni quyidagi rasmdan ko‗rish mumkin. 
 
 
Masshtab samarasi o‗sganda va qis=arganda uzoq va qis=a muddatli 
oraliqlardagi o‗rtacha harajatlar grafigi. 
 
 
 
Ishlab chiqarish masshtabi o‗zgarmas bo‗lganda uzoq muddatli
va qisqa muddatli oraliqdagi harajatlar grafigi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Raqobatlashuvchi firmaning uzoq muddatli oraliqdagi
muvozanat sholati (
E
-muvozanat nuqta). 
Харажатлар 
SAC
1
SAC
5
SAC
2
SAC
3
SAC
4
LAC 
Q 

Q
1
Q
3
Q
2
Хаража
т
3-расм. 
Ишлаб 
чи=ариш 
масштаби 
ѝзгармас 
бѝлганда 
узо= 
муддатли
ва =ис=а 
муддатли 
орали=даги 
харажатлар 
графиги. 
лар 
SAC
3
SAC
2
SAC
1



P
e
=MR=MC=min(L
AC) 
LAC
, P 
LA

LM

P
e
Q
e



152 
4-Slayd 
.
MR
P
LMC
e


Uzoq muddatli oraliqda raqobatlashuvchi firmaning
ishlab chiqarish hajmini tanlashi. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Tipik firmaning uzoq muddatli muvozanati (a),
uzoq muddatli oraliqda tarmoq muvozanatining o‗zgarishi (b). 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Harajatlari o‗suvchi tarmoqning uzoq muddatli oraliqdagi taklifi chizig‗i. 

P=MR 

P
e



P
0

Q
e
Q
0
LA

LM


M

A

P
1
=M
R
1
P
0
=M
R
0
P
1
P
0

Q
1
Q
0

P
1
P
0

Q‘
2
Q‘
1
Q‘
0
S
0
S
1
D
1
D
0
a) 
b) 
LAC
2
SMC
1
SMC
2
P
2

LAC
1
P
3
P
1


q
2
q
1
Q
3
Q
2
Q
1
P
2

S
1
S
L
E
2
D
2
E
1
D
1
P
1


б) 
а) 


153 
5-Slayd 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Узоқ муддатли оралиқда тармоқ 
таркибида бўлган фирмаларнинг хатти 
харакати 
Тармоққа 
фирмаларнинг кириши 
ва ундан чиқишини 
узоқ муддатли 
мувозанатни 
таъминловчи механизм 
деб қараш мумкин 
Тармоқдан фирма 
чиқади, агар у узоқ 
муддатли оралиқда 
ўртача харажатларини 
қоплай олмаса. 
Тармоққа фирмалар 
кириб келади, агар 
улар ушбу тармоқда 
иқтисодий фойда 
олишини сезса. 
Тармоқдан чиқиш ва 
унга кириш охирги 
фирма нолга тенг 
иқтисодий фойдага 
эришгунга қадар давом 
этади 


154 
6-Slayd 
 
14-MAVZU 
 
Хараж
атлари
 ўзг
ар
ма
с тар
моқ
 
Хараж
атлари
 ўс
увч
и
 тар
моқ
 

Храж
атлари
 к
амаю
вч
и
 тар
моқ
 
 
Узоқ муддатли оралиқда тармоқ 
хўжалигининг турлари 
Меҳнатни ва бошқаришни 
ихтисослашуви 
Капиталдан, технологиядан самарали 
фойдаланиш 
Хом-ашѐдан асосий маҳсулотни ишлаб 
чиқаришдан бошқа ундан олиниши 
мумкин бўлган оралиқ маҳсулотларни 
ҳам ишлаб чиқариш 
Узоқ муддатли оралиқда 
фирманинг маҳсулот ишлаб 
чиқариш 
хажмини 
ошириши билан боғлиқ 
бўлган 
ўртача 
харажатларнинг 
камайишига 
таъсир 
қилувчи омиллар 


155 
―Raqobat va yakka hokimlik‖ 
 
14.1. Ma‘ruzani o‗qitish texnologiyasi 
Fakultet: «Bank va 
moliya xizmatlari». 
«Servis va turizm», 
«Iqtisodiyot va 
menejument» SamISI.
Kafedra: ―Kasb-xunar 
ta`limi‖ SamISI.
O‗quv predmeti: 
Mikroiqtisodiyot 
Mavzu raqami:
14-Mavzu 
Soatlar xajmi:
2-soat 
Talabalar soni: 30 
tagacha 
O‗T muallifi: 
B.A.Salimov, 
 A.B. Shakarov, 
Sh.Mustofaqulov 
O‗qituvchi: dots. 
Shakarov A.B., 
O‗quv mashg‗uloti 
shakli: 
Aniq vaziyatlarni hal etish ma‘ruzasi (1-mashg‗ulot) 
Ma‘lumotli ma‘ruza (2-mashg‗ulot) 
Ma‘ruza mashg‗uloti 
tuzilishining rejasi:

Raqobat 
tushunchasi 
va 
raqobatlashmagan 
bozorlar. 

Monopoliya, sof monopoliya, monopol mahsulot 
xajmini va monopol 

narxni aniqlash va monopol xokimiyat. 

Raqotlashgan 
monopoliya, 
ishlab 
chiqarish 
xajmini va tovar narxini

raqobatlashgan monopoliya sharoitida aniqlash . 

Monopolistik bozor samarodorligi. 

Oligopolik bozor va uning xususiyatlari. 

Oligopolik bozor sharoitida narx belgilash.

Kurno modeli va Kurno muvozanati. 
 
Mashg‗ulotning 
maqsadi: 
Raqobatlashmagan bozor turlari va yakka xokimlik 
to‗g‗risidagi bilimlarni shakllantirish 
Pedagogik vazifalar: 

Raqobatlashmagan 
bozor turlari to‗g‗risida 
yaxlit ma‘lumot berish; 

Monopol xokimiyat va 
uning darajasi hamda 
bozordagi 
harakati 
borasida fikrlarni bayon 
etish; 

Monopol sharoitda narx 
O‗quv faoliyatining natijalari: 

Bozorning turlari va ularning bir-biridan farqli 
tomonlari to‗g‗risida tushunchalar hosil bo‗ladi; 
 

Monopol xokimiyatning vujudga kelishi va uning 
darajasi xaqida aniq ko‗rsatkichlar asosida 
tasavvurlar shakllanadi; 

Monopolistning qancha miqdorda mahsulot ishlab 


156 
belgilash 
va 
monopol 
xokimiyat ko‗rsatkichini 
tushuntirish; 

Monopol hokimiyat va 
jamiyat 
farovonligi 
tushunchalarini 
mustaxkamlash ;

Monopol 
narxga 
soliqning ta‘sirini sababiy 
bog‗liqlikda izoxlash; 
chiqarishi nafaqat chekli harajatga balki, talab 
chizig‗ining shakliga ham bog‗liqligini tushunib 
yetadilar 
hamda 
monopolist 
tomonidan 
narx 
belgilash yo‗llarini anglaydilar ; 

Monopol firma o‗z monopoliyasini saqlab qolish 
uchun, boshqa firmalarni tarmoqqa kirishiga to‗siqlar 
yaratish maqsadida harajatlar qilishi va oqibatda 
jamiyatda yo‗qotishlar sodir bo‗lishi borasida sababiy 
bog‗liqlikning zamiriga yetadilar;
 
Monopol bozorda soliq qo‗yilganda mahsulot narxi 
soliq miqdoridan ko‗proq miqdorga oshib ketishi 
mumkinligini tushunib oladilar; 
O‗qitish vositasi: 
Ma‘ruza matni, vaziyatli topshiriqlar, (tarqatma 
material), 
kompyuter 
texnologiyalari, 
chizmali 
organayzerlar. 
O‗qitish metodi va 
shakli: 

Ma‘ruza, tezkor so‗rov, aqliy hujum, namoyish 
etish, chizmali organayzerlar texnikasi;

Frontal, guruxlarga bo‗lingan holda. 
O‗qitish uchun 
yaratilgan shart-
sharoitlari: 
Texnik qurollar bilan jihozlangan auditoriya, 
guruhlarga bo‗linib ishlash uchun maxsus o‗rindiqlar.

Download 7,22 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   122   123   124   125   126   127   128   129   ...   631




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish