Guliston-Huquq va axloqning o'zaro bog'liqligi, uni o'qitish metodikasi

Axloq    milliy  istiqlol  g’oyasi  bilan  ham  o’zaro  aloqadorlikda  bo’lib,  uning 

ildizi  qadimgi  tarixga  borib  taqaladi.  Milliy  mafkura  tizimida  axloqiy  g’oyalar 

---

42 

 

albatta o’z o’rniga ega bo’ladi, axloqiy g’oyalar zamirida milliy mafkura g’oyalari 

yotadi. 

Xulosa.  Axloq  ijtimoiy  ong  shakllaridan  bo’lib,  ijtimoiy  taraqqiyotining 

muayyan  davrida  zaruriyat  asosida  paydo  bo’lgan  ijtimoiy  tasodifiyatdir.  U 

insonlarni talab va ehtiyojlaridan kelib chiqdi. Zamon, davr o’tishi bilan axloqning 

tamoyillari,  tushunchalari,  qonun-qoidalari  ham  takomillashib  bordi.  Chunki, 

axloqning mazmunida ixtiyor erkinligi va axloqiy tanlov muhim rol o’ynaydi. Bu 

esa  axloqiy  tuzilmalarni  hayotga  tadbiq  qilishni  talab    qiladi.  Axloq  huquq  va 

ma‘naviyat  bilan  chambarchas  bog’liqdir.  Ma‘naviyat  va  huquq  axloqsiz  vujudga 

kelmaydi.  Axloq  huquq  va  ma‘naviyatning    o’zagi  hisoblanadi.  Axloq  singari 

huquq va ma‘anviyat ham boshqa ong shakllari bilan o’zaro aloqadorlikdadir.  

    Huquq  bilan  axloq    o’zaro  mahkam  bog’liq    bo’lib,  bir-birini  to’ldirib  turadi. 

Huquq  ta’sirchan  bo’lishida  axloqqa  yordam  beradi,  axloq  esa  huquqiy 

normalarning  negizi  bo’lib  xizmat  qiladi.  Qonun,  huquq  nimani  taqiqlasa,  axloq 

ham  shuni  taqiqlaydi.    Bezori,  o’g’ri,  zo’ravon,  giyohvand  moddalarni  iste’mol 

qiluvchi,  tarqatuvchilar,  vatanga  xoinlik  qilish  nafaqat  huquq  normalari  bilan 

taqiqlanadi, balki shu bilan birga vijdon hukmiga havola qilinadi, axloq normalari 

taqiqlaydi, jamoatchilik qahriga duchor bo’ladi. 

       O’zbekistonda  huquqiy–  demokratik  davlat  qurish  va  fuqarolik  jamiyatni 

shakllantirish  davrida  ming  yillar  davomida  shakllangan  milliy  axloqimiz 

normalari hamda mustaqillikdan keyingi yillar mobaynida vujudga kelgan huquqiy 

normalar hal qiluvchi ahamiyat kasb etadi.