Namangan muhandislik pedagogika instituti

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
5.1. – rasm. Kelajak innovatsion tashkilotlarining xususiyatlari 
 
 Innovatsion tizimning xususiyatlari ikkita qarama qarshi tendentsiyalar: bir 
tomondan markazlashtirishni tugatish va tabaqalashtirish va boshqa tomondan 
markazlashtirish va integratsiyalangan jarayonlarning o’zaro hamkorligini 
takomillashtirishga asoslangan. 
 Tizim umuman muvofiq faoliyat yurita olishi uchun, unda tashkilotni mavjud 
bo’lishining har xil masofaviy va vaqtli davralarida vositachilar, innovatsiyalar manbalari, 
muqobil elementlar (etkazib beruvchilar, sheriklar, pudratchilar va boshqalar) rolini 
o’ynashga qodir turli tuman vazifaviy tizimchalar va elementlarni jamlanishi sodir bo’ladi. 
 Tashkilotning ko’pgina shakllarining mavjudligi tizimning masofaviy doirasini 
tashkil qiladi, o’zining faoliyatida turli tuman yangi usullar, mahsulotlar va xizmatlardan 
Tashkilotning umumiy 
yashash qobiliyati va 
barqarorligini oshishi 
Harakatlarni birlashtirishdan 
jipslashish va sinergik 
(hamkorlik) samarasi 
Yangi usullar, 
texnologiyalar, mahsulotlar 
va xizmatlarning turli 
tumanligi
 
Faoliyat va tuzilmalarni har 
tomonlama rivojlantirish 
Loyihaviy yondashishni 
mo’ljallash 
 
Tashqi muhitga moslashish 
Innovatsion rivojlanish, ijodiy yondashish, 
kasbiy o’sish, obro’ va h. k boyliklarining 
ustuvorligi 
 
Tashkil qilish shakllarining ko’pligi 
Ishlab chiqarish tuzilmalarining operativligi 
va manervchanligi (chaqqonligi) 
Texnologiyalar, ishlab chiqarishlar va 
boshqaruv usullarining ixchamligi 
Boshqaruvning innovatsion xarakteri 
Raqobat afzalliklarini yaratish va 
raqobatbardoshlikni oshirish 
qobiliyati 
Innovatsion 
tashkilotlarning 
xususiyatlari 
70

---

  
 
foydalanuvchi ishtirokchilar, tizimchalar va muqobil elementlarni ko’pligi esa aloqalarning 
ko’pligi bilan o’zaro bog’langan va chatishib ketgan, bu tashkilotning umumiy yashash 
qobiliyati va barqarorligini oshishini ta’minlaydi. 
  Masalan, xo’jalik bo’linmalari va tashkiliy tuzilmalarning o’zaro aloqasi innovatsion 
rivojlanish talablari burchagi ostida ko’rib chiqiladi. Bozor iqtisodiyotida har bir firma 
o’zining tashkilik tuzilmasini mustaqil ravishda belgilaydi. Ammo umumiy yashash 
qobiliyatini oshishi firmaning uchta asosiy vazifaviy tizimchalari (ITTKI va mahsulotni 
ishlab chiqish, ishlab chiqarish texnologiyasi va marketing)ni muvofiq faoliyat yuritishi 
bilan yaqindan bog’langan. 
 
Tashkilotning vazifaviy tizimchalari turi texnologik operatsiyalar aloqalarining 
xarakteriga mos kelishi va yangiliklarni ishlab chiqish bosqichlarini shartnoma asosida yoki 
sof bozor  aloqalari ishlab chiqarish va sotish bilan parallel tashkil qilishga qaratilishi kerak. 
 Mahsulotni bo’linmalar orasidagi o’zaro hamkorliklarni tashkil qilishning bunday 
tamoyili moliya, moddiy va axborot oqimlarini, xodimning tajribasi va bilimlarini, tayyor 
mahsulot va xizmatlarni epchil taqsamilanishiga asoslangan.