5- маъруза Қадимги Олимпиада ўйинлари Қадимги олимпия ўйинлари тарихи

Спорт турлари 
Аввалига Олимпия ўйинлари бир кунда ўтказилган. Милоддан аввалги 
684 йилда ўйинлар уч кунга узайтирилган. V асрдан бошлаб эса беш кунга 
чўзилган. 
Қадимий Олимпия ўйинлари дастурида яккакурашнинг уч ҳил тури – 
бокс, кураш ва панкратион бўлган. Шунингдек, югуриш, узунликка сакраш, 
диск ва найза улоқтириш, чавандозлар беллашуви ўтказилган. 
Югуриш 
Югуриш мусобақалари қуйидаги 
йўналишлар бўйича ташкил қилинган: 
«маррагача югуриш» – стадионнинг 
охиридан 
бошлаб 
маълум 
бир 
масофагача югуриш (200 метр).«икки 
марта югуриш» – спортчилар маррагача 
югуриб яна ортга қайтиб келишган (400 
метр). «узоқ масофага югуриш» – 7 босқичдан 24 босқичгача беллашувлар. 
Спортчилар маррани бир неча марта босиб ўтадилар. 
Бокс 
Боксчилар бармоқларни жамлаб олиш учун 
(ҳозирги қўлқоплар ўрнига) махсус камарлар ўраб 

---

олишган. Аввалига улар юмшоқ эди, бироқ вақт ўтгани сайин улар 
қаттиқлашиб борди. Рақибдан зарба ўтказмай ғалаба қозона олган боксчилар 
алоҳида эътирофга сазовор бўлганлар. Қоидага кўра, рақибни ушлаб олиш, 
оѐғидан чалиш ва оѐқда зарба бериш тақиқланган. Улар чарчаган вақтида дам 
олиш учун вақт ҳам берилган. Дам олишдан сўнг ҳам ғолиблар аниқланмаса, 
боксчилар бир-бирларига зарба берганлар. У вақтда рақиб ўзини ҳимоя 
қилмасдан турган. Ана шу зарбалардан сўнг жавоб қайтара олмаган боксчи 
мағлубиятга учраган. 
Кураш 
Зарба бериш тақиқланган. Курашнинг 
икки йўналиши мавжуд бўлган. Беллашувлар 
икки ҳил йўналишда олиб борилган: турган 
ҳолатда ва юмшоқ тупроқларда. Кураш 
ҳарбий тайѐргарлик сифатида ҳам қаралган. 
Жанглар спортчилардан бири мағлубиятга 
учраганини тан олганидан сўнггина якунига етган. 
Панкратион 
Бокс ва кураш қоидаларини ўзида акс 
эттирган яккакураш тури. Панкратион қийин 
спорт 
турларидан 
бири 
ҳисобланган. 
Спортнинг ушбу турини ўйинлар дастурига 
улкан шерни ер тишлата олган Геракл 
шарафига киритишган. Қадимий юнон 
ѐзувчиси 
Филострат 
шундай 
деганди: 
«Панкратиондаги идеал жангчи бу боксчидан зўр курашадиган ва 
курашчидан зўр бокс тушадиган спортчидир».