mavzu: investitsiya faoliyatida kapital qurilish – mavzu: Kapital qurilish va kapital qo‘yilmalar. Reja

3-bosqich. Loyihani ekspertizadan o‘tkazish va tasdiqlash 
3.1. Loyihani ekspertizasi  Loyihani  ishlab  chiqish  tartibi 
bo‘yicha  yo‘riqnoma  va  loyihani 
ekspertiza 
qilish 
bo‘yicha 
yo‘riqnoma 
Loyihaviy  tashkilot,  loyihalar 
ekspertizasi bo‘limi 
3.2. Loyihani tasdiqlash 
Loyihani  ishlab  chiqish  tartibi 
bo‘yicha yo‘riqnoma 
Loyihaviy  tashkilot,  tegishli 
muassasa tomonidan loyihaning 
tasdiqlanishi 
 
Qurilishning  amalga  oshirilishi  tegishli  tartibda  tasdiqlangan  loyihaviy 
hujjatlarsiz  amaldagi  qonunchilikka  ko‘ra  ta’qiqlanadi.  Kapital  qurilishni 
 
1
 
www.ziyonet.uz
 ma’lumotlari asosida 

---

loyihalashtirishda loyiha oldi hujjatlari, loyiha hujjatlari, dastlabki TIA yoki dastlabki 
texnik-iqtisodiy  hisoblash,  yakuniy  TIA  yoki  texnik-iqtisodiy  hisoblash,  ishchi 
loyiha,  smeta,  ish  hujjatlari,  loyihalovchi,  yetkazib  beruvchi  (ishlab  chiqaruvchi), 
qurilishlarning aniq ro‘yxati, qurilishlarning titul ro‘yxati, mablag‘ bilan ta’minlovchi 
organ, ijro hujjatlari, qurilish maydoni, vaqtinchalik inshootlar, biriktiriladigan ishlar, 
shartnoma  narxini  bo‘lib  chiqish  kabi  tushunchalar  qo‘llaniladi.  Shuni  ta’kidlash 
joizki,  kapital  qurilishda  loyihalashtirishning  markaziy  qismini  loyihaning  TIA 
egallaydi.  
 Taniqli  xorijlik  iqtisodchi  olimlardan  V.Berens,  P.Xavraneklar  fikricha: 
“texnik-iqtisodiy  asoslash  –  bu  salohiyatli  investorlar,  loyiha  quruvchilari  va 
moliyachilarni  investitsiyalash  va  moliyalash  usullari  bo‘yicha  qaror  qabul  qilish 
uchun  zarur  bo‘lgan  ma’lumotlar  bilan  ta’minlovchi  vosita”
2
.  Rossiyalik  olim 
V.Zolotogorov: 
“texnik-iqtisodiy  asoslash  –  bu  investitsiya  loyihasining 
samaradorligi va maqsadliligini ko‘rib chiqishga imkon beruvchi texnik va tashkiliy 
qarorlar,  hisob-smeta,  baholash  va  boshqa  ko‘rsatkichlarni  aks  ettiruvchi  hisob-
analitik  hujjatlar  to‘plami”
3
,  deya  tavsiflaydi.  Umuman  aytganda,  birinchidan, 
loyihani  TIA  uning  samaradorligi  va  afzalligini  ta’minlash  uchun  olib  borilgan 
izlanishlar  natijasida  olingan  tahliliy  ma’lumotlarni,  baholash  va  hisob-smeta 
ko‘rsatkichlarini,  texnik  va  tashkiliy  qarorlarni  o‘zida  mujassam  etuvchi  hisob-
analitik hujjatlar to‘plami hisoblanadi. 
Tanlovlar iqtisodiyotda nisbatan yangi hodisa bo‘lib, bunda buyurtmachi biror 
ob’ektni  qurish  yoki  loyihalash,  asbob-uskunalar  yetkazib  berish  bo‘yicha  tanlov 
e’lon qilayotganligini ochiq yoki yopiq shaklda xabardor qiladi va xohlovchilarni shu 
tanlovda  ishtirok  etishga  taklif  qiladi.  Bunda  maxsus  hujjat  tayyorlanadi  va  unda 
tanlovning  asosiy  g‘oyasi,  uning  tijoriy  va  boshqa  shartlari  ko‘rsatiladi.  Bunday 
hujjatlar majmuasi “tender” deb ataladi. 
O‘zbekiston  Respublikasi  hududida  kapital  qurilish,  shuningdek,  ilgari 
to‘xtatib  qo‘yilgan  ob’ektlar  qurilishini  davom  ettirish  bilan  bog‘liq  ishlar  va 
 
2
 Berens V., Xavranek P.M. Rukovodstvo po otsenke effektivnosti investitsiy: Per. s angl. perer. i dopoln. Izd-vo. – M.: 
«Interekspert», «Infra-M», 1995. – S. 6. 
3
 Zolotogorov V.A. Investitsionnoye proyektirovaniye: Ucheb.pos. – Mn.: «Ekoperspektiva», 1998. – S. 33.
 

---

xizmatlarning butun kompleksini bajarish, tovarlar harid qilish, asbob-uskunalar sotib 
olish  Vazirlar  Mahkamasining  2003  yil  3  iyuldagi  302-sonli  qaroriga  asosan  tanlov 
savdolari (tenderlar) orqali amalga oshiriladi. Uni  tashkil etish va o‘tkazish tartibi va 
shartlarini ushbu qarorda qabul qilingan “O‘zbekiston Respublikasi hududida kapital 
qurilishda tanlov savdolari to‘g‘risida”gi Nizom belgilaydi.