qovurg„alarning umurtg„alar va to‟sh suyagi bilan g„o‟shiliishi
qovurg‗alar orka uchi (boshchasi) va do‘mboklaridagi Bo‗g‗im Yuzalari bilan
Ko‗krak umurtg‗alari, ustma ust turgan tanalarining oralari va ko‘dalang
o‘sig‗laridagi Yuzalarga g‗o‘shilib Bo‗g‗im hosil g‗iladi.
qovurg‗alar boshchasi Bo‗g‗imi (arti capitis costae) qovurg‗aga
boshchalaridagi Bo‗g‗im Yuzalari (facies articularis capitis costae) bilan umurtg‗a
tanalaridagi Yug‗ori va pastki yarim chug‗urchalar (fovea costalis) orasida hosil
bo‘ladi. Xar bir qovurg‗a Bo‗g‗imi ichida boylam (lig. capitis costae interarticulare)
bo‘lib, qovurg‗a boshchasidagi g‗irradan boshlanadi va umurtg‗a oralig‗ disklarga
yopishadi. Lekin bu boylam II, XI va XII qovurg‗alarda bo‘lmaydi. Xar bir qovurg‗a
Bo‗g‗im kapsulasining tashg‗i tomonidan nur kabi taraladigan boylamdan (lig. capitis
costae radiatum) boshlanib, ikki umurtg‗a tanasining Yon tomonlariga va umurtg‗alar
orasidagi tog‗ay diskka targ‗alib yopishadi. qovurg‗a do‘mbog‗chalar bilan umurtka
ko‘ndalang o‘sig‗i orasidagi Bo‗g‗im, artikulasio kostotransversaria qovurg‗alar
do‘mbog‗larning Bo‗g‗im Yuzalari (facies articularis tibrculi costae) bilan umurtkalar
ko‘ndalang o‘sig‗idan jo‘lashgan qovurg‗a chug‗urchasi orasida bo‘ladi. Bo‗g‗im
xaltasining org‗asida qovurg‗a do‘mbokchasi bilan umurtka ko‘ndalang o‘sig‗i
orasida tortilgai boylam lig.costotrasversarium Bo‗g‗imni mustaxkamlab turadi.
Qovurg‗a umurtg‗a Bo‗g‗imlari g‗o‘shilgan (kombinirlashgan) Bo‗g‗imlar bo‘lib,
ular bir vag‗tda bir xil xarakatda (qovurg‗alarning ko‘tarilish va tushishi) bo‘ladi.
qovurg‗alarning oldingi uchlari qovurg‗a to‘g‗ayidan iborat bo‘lib birinchi yetti jufti
to‘g‗ridan to‘g‗ri tosh suyagining Yonboshiga birlashsa, keyingi 8, 9, 10 juft
qovurg‗a tog‗aylari bir birlariga tutashib, qovurg‗a ravojini hosil qiladi, so‘ngra to‘sh
suyagiga birlashadi. 11 va 12 juft qovurg‗alarning uchlari Yug‗ori devori muskullari
oralig‗da erkin turadi. Jumladan 2 qovurg‗a tog‗aVII to‘g‗ridan to‘g‗ri sinxondroz
bo‘lib to‘sh suyagiga g‗o‘shiladi. II, VII qovurg‗alar tog‗ay g‗ismining to‘sh
suyagidagi qovurg‗alar o‘masiga to‘sh qovurg‗aBo‗g‗im (art. Ster nocostales) hosil
g‗ilib g‗o‘shiladi. Bo‗g‗imlar kapsulasi suyak ustki pardalari xisobidan bo‘lib, nur
kabi tarkalgan boylam (lig.sternocostalia radiata) Bo‗g‗imni old va org‗a tomondan
mustaxkamlaydi. Nursimon boylamning oldingi qismi to‘sh suyagi ustki pardasi bilan
g‗o‘shilib, to‘sh membrana (membrana sterni) sini hosil qiladi. II qovurg‗a Bo‗g‗imi
kapsulasi
bo‘shlig‗ida
to‘sh
qovurg‗a
Bo‗g‗imi
ichkarisidagi
boylam
(lig.sternocostale intraarteculare) jo‘lashgan. g‗olgan (VIII) qovurg‗alarning tog‗ay
qismlar birbiriga Yondoshib g‗o‘shiladi.
Bazan
shu
tog‗aylar
orasida
bo‘shlig‗
tog‗aylar
oralig‗
Bo‗g‗im
(art.interchondrales) uchraydi. Bularning Bo‗g‗im kapsulasi suyakning ustki
pardasida jo‘lashadi. qovurg‗alarning old g‗ismlari orasida tashg‗aridan ichkariga,
tepadan pastga yo‘naluvchi tashg‗i qovurg‗alar oralig‗ membrana (membrane
intercostalis externa) bo‘lsa, qovurg‗alarning orka qismida pastdan Yug‗origa va
org‗aga yo‘naluvchi qovurg‗alar oralig‗ ichki membrana (membrane intercostalis
interna) joylashgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |