Adabiyoti universiteti

III BOB BO‘YICHA XULOSA 

“Qisasi  Rabg‘uziy”  asaridagi  polisemantik  so‘zlarni  hozirgi  o‘zbek  adabiy 

tiliga munosabatini o‘rganish asnosida quyidagi xulosalarga kelindi:  

-“Qisasi  Rabg‘uziy”  asari  eski  turkiy  tilga  mansub    yodgorlik  hisoblanib, 

unda o‘sha davrning leksik xususiyatlari o‘zining ifodasini topgan.  

-asardagi  polisemantik  so‘zlar  asosan,  ot  va  fe’l  so‘z  turkumiga  mansub 

bo‘lib, ular asosan, ikkita uchtagacha yangi ma’no hosil qilgan.  

-asardagi polisemantik so‘zlarning  hozirgi o‘zbek adabiy tilida qo‘llanilishi 

yoki  yo‘qligini  misollar  asosida  tahlil  qilindi.  Tahlil  asosida  ot  so‘z  turkumiga 

mansub polisemantik so‘zlar bugungi kunda ayrimlari hozir ham ko‘p ma’noli so‘z 

sifatida, ayrimlari esa faqat bir ma’noli so‘z sifatida qo‘llanilishini guvohi bo‘ldik.  

Shuningdek,  ayrim  ko‘pma’noli  so‘zlarning  ayrim  ma’nolari  faqat  shevaga 

xos so‘z sifatida XXI asr o‘zbek tili leksikasida saqlanib qolgan. 

-fe’l  turkumiga  mansub  so‘zlar  esa  deyarli  o‘zgarmagan  holda  hozirgi 

o‘zbek  tilida  polisemantiklik  hosil  qilgan.  Shuningdek,  fe’l  so‘z  turkumidagi 

so‘zlarning ayrim ma’nolari faqat uslubiy xoslangan so‘z sifatida badiiy asarlarda, 

gazeta  maqolalarida  va  shevalarda  uchraydi.  Xulosa  qilish  mumkinki,  olti  asrga 

teng  yodgorlik  tilidagi  polisemantik  so‘zlarning  deyarli  90  foizi  bugun  ham 

iste’molda faol qo‘llanilmoqda va bu asarning eng muhim yutug‘i  hisoblanadi.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

78