Mexanik hodisalar jismlarning muvozanati oddiy mexanizmlar


Jismlarning bosib o‘tgan yo‘li va unga ketgan vaqt



Download 1,9 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/203
Sana08.07.2021
Hajmi1,9 Mb.
#112228
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   203
Bog'liq
fizika 6

Jismlarning bosib o‘tgan yo‘li va unga ketgan vaqt.


II bob. Mexanik hodisalar
34
34
Jismlarning harakatlanish vaqti sekundlarda o‘lchanadi. Zaruratga qarab 
vaqtni ham millisekund, minut, soat, sutka va h.k. belgilash mumkin. 
1 sutka = 24  soat;  1 soat = 60  minut;  1 min = 60  sekund.
Jismlarning harakatlanish vaqti va bosib o‘tgan yo‘llarini 
solishtirish uchun ularni bir xil o‘lchov birligiga keltirish 
zarur!
Amaliy topshiriq
Uyingizdan maktabgacha bo‘lgan masofani qadamlab o‘lchang. 
O‘lchov tasmasi yoki metr yordamida bir qadamin giz uzunligini 
o‘lchang. Bir qadam uzunligini, uydan maktab 
gacha bo‘lgan qadamlar 
soniga ko‘paytirib, masofani metr larda hisoblang.
1. Masofani mm va sm larda o‘lchash qulay bo‘lgan vaziyatlarga misollar 
keltiring.
2. Kundalik turmushda bosib o‘tilgan yo‘lni o‘lchov tasmasi yoki metrdan 
tashqari yana qanday asboblardan foydalanib o‘lchaganlarini bilasiz?
3.  Bir hafta necha soat bo‘ladi?
• 
Eng kichik atom o‘lchami 0,00000001 sm.
• 
Eng kichik atom yadrosining o‘lchami 0,000000000001 sm.
• 
Yerdan eng yaqin yulduzgacha bo‘lgan masofa ≈ 10 000 000 000 000 000 
km.
• 
Quyoshdan chiqqan yorug‘lik Yerga yetib kelishi uchun ketgan vaqt
 ≈ 8  min.
• 
Yerning Quyosh atrofi da bir marta to‘la aylanish vaqti  –  1 yil.
• 
Quyoshdan eng uzoqda bo‘lgan kichik osmon jismi  –  Plutonning bir 
marta aylanish vaqti – 246 yil (Yer yili hisobida).
• 
Quyosh va uning sayyoralarining yoshi ≈ 4 700 000 000  yil  hisob lanadi.
• 
Xalqaro birliklar sistemasi qabul qilingunga qadar turli mamlakat-
larda har xil o‘lchov birliklari mavjud bo‘lgan. Masalan, A n g l i y a 
va A m e r i k a   Q o ‘ s h m a   S h t a t l a r i d a  uzunlikning quyidagi 


35
birlik lari  ishlatilgan:  1 duym = 2,54 sm;  1  fut = 12  duym = 30,48  sm; 
1 milya 

1609 
m; 1 dengiz milyasi 

1852 m. R o s s i y a d a: 1 ver-
shok = 4,445  sm;  1 versta =  1066,8  m;  1  arshin = 71  sm;  1  milya = 7  vers-
ta = 7467,6  m;  1 sajen  =  3  arshin  =  2,13  m.  Mar ka ziy  Osiyoda: 1 qadam  ≈  63–
71 sm;  1 qarich ≈ 19–21 sm;  1  cha qirim = 1066  m;  1  tutam ≈ 9 sm;  1 bar-
moq ≈ 2,18–2,28  sm;  a)  1  farsax ≈ 1200  qadam ≈ 8500  m;  b) 1 farsax 
(farsang) ≈ 9000  qa dam ≈ 6000  m.

Download 1,9 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   203




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish