Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги

2.1. Игна баргли ёғоч жинслар 
Қурилишда ишлатиладиган ёғоч ашёларнинг асосий қисми игна баргли 
жинслардир. 
Қарағай(сосна) қандай тупроқли ерда ўсганлигига қараб икки хил 
бўлади: биринчиси қум тупроқли ерда ўсган дарахтнинг ёғочли қисми майда 
қатламли бўлиб, жуда зич, пишиқ ва сарғиш-қизил рангда, қаттиқ бўлади, 
иккинчиси паст текисликдаги ўсадиган ёғочли қисми сарғиш, йирик 
ҳужайрали ва енгил бўлади. Қалин дарахтзорда ўсган қарағайнинг танаси 
тўғри ва кам шоҳли бўлади. Унда смола кўп бўлганлиги сабабли тез 
чиримайди ва нам таъсирига чидамли бўлади. Қарағай ёғочи қурилишнинг 
деярли ҳамма жойларида ишлатилади. Қарағай 350-500 йил яшайди. 
Арча (ель) - ёғочлиги тўла пишган, оқ сарғиш ёки оқ қизғиш 
(ботқоқликларда ўсадиган тури) дарахт. Арча танаси тўғри, цилиндрсимон, 
аммо кўп шоҳли бўлади. Уни ёриш осон, қарағайга қараганда кам смолали, 
шунинг учун нам таъсирида тез чирийди. Қуруқ жойда ишлатиладиган арча 
ёғочи жуда узоқ вақт чиримай сақланади. Арча 350 йил яшайди, 80-150 йиллик 
арчалари қурилиш учун энг яхши ашёдир. 
Тилоғоч (листвиница)- катта мағзли, қўнғир-қизғиш рангли, ёғоч 
қатламининг юпқалиги ва ўзагининг ранги билан тубдан ажралиб туради
Тилоғоч ёғочи кўп қатламли, пишиқ, оғир ва қаттиқ, нам ёки сув 
таъсирига чидамли ашё ҳисобланади. Унда смола кўп бўлганидан 
кемирувчилардан шикастланмайди. Тилоғоч гидротехник ва ер ости 
иншоотлари қуришда кенг ишлатиладиган ашёдир. Тилоғоч дарахтлар ичида 
энг тез ўсувчи, танаси тўғри, кам шоҳли жинс.
Кедр - катта мағзли жинс. Кедр ёғочи оқ сарғиш, ўзаги эса сариқ-қизғиш 
рангларда бўлиши мумкин, йиллик қатлами юпқа, ўзи юмшоқ, аммо, етарли 
даражада пишиқдир. Кедр танаси тўғри ва узун. У 600-700 йил яшайди. 
Сифатига кўра кедр ёғочи қарағайга яқин туради. Қурилишда хода ва тилинган 
тахта ҳолида ва дурадгорликда ҳам кўп ишлатилади.
Пихта – мағзсиз ва кам смолали жинс. Унинг ёғочи қора қарағайнинг 
ёғочи сингари ғовак, енгил ва осон синувчан, сифати эса қора қарағайникидан 
пастроқ бўлади. Пихта кам смолали бўлганлигидан бошқа игна баргли 
дарахтларга қараганда тезроқ чирийди. Пихта хода ва тилинган тахта холида 
ишлатилади. 

---