Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта маҳсус таълим вазирлиги

3.3. Безакли ёғочсимон қоғоз-қатламли пластик 
Расм туширилган безакли қоғоз-қатламли пластик, қимматбаҳо ёғоч 
текстурасига ўхшаш қаттиқ лист ашё. Махсус елимлар билан шимдирилган 
қоғозларни ҳарорат таъсирида зичлаш йўли билан олинади. Қоҳоз қатламли 
пластиклар турар-жой, жамоат ва ишлаб чиқариш биноларида пардозбоп ашё 
сифатида ишлатилади. 
Шунингдек, пластиклар мебеллар, панеллар, деворлар, эшик 
тавақаларига қопланади. Фанерсозлик саноати елимлаб ясалган ва сиртига 
пластик қоғоз, рангли полимер пардалар қопланган панеллар ва плиталар 
ишлаб чиқаради. Бундай қопламаларга сув, иссиқлик, ишқор ва кислоталар 
таъсир этмайди, бўёқ моддалар сингмайди, совунли иллиқ сув билан яхши 
ювилади. 
Улар қайноқ сувда 5% дан ортиқ кенгаймаслиги, қатламланмаслиги 
талаб қилинади. Шунингдек, 170
о
С ҳароратгача қиздирилганда пластик 
юзасида (бироз ялтироқликни йўқотилишидан ташқари) ўзгариш бўлмаслиги 
керак. 
Безакли ёғочсимон қоғоз-қатламли пластикларнинг бир ёки икки юзаси 
рангли ёки табиат гўзалликлари билан қопланиши мумкин. Ранги ва 
туширилган тасвир эталонга мос келиши керак. Юза қисми текис ёки силлиқ, 
коваксиз, бир хил рангли ва нуқсонларсиз, унинг асоси пластик эса тўғри 
бурчакли, кесилган бўлиши керак. 

---

Расм-3.1. пластик ромларнинг тузилиши. 
 
3.4. Безакли -бадиий пардозбоп қопламалар 
 
Ҳимоя қопламалари, бинонинг ташқи қисмларини атроф-муҳит 
таъсиридан ҳимоя қилади. У кимёвий ва электрокимёвий ишлов бериш 
натижасида ҳосил қилинадиган қоплама темир ва нотемир турларига 
бўлинади. 
Қоплама суртишдан олдин, юзани тайёрлаш қуйидаги усуллар билан 
бажарилади: 
-механик - ишқаловчи (абразив) ларда, барабанларда, кварц ва шу 
кабилар билан ишлов бериш; 
-кимёвий 
ва 
электрокимёвий- 
юзадаги 
мойларни 
эритиш, 
электрокимёвий силлиқлаш ва шу кабилар билан ишлов бериш; 
-термик- юзага иссиқлик билан ишлов бериш. 
Ашё юзасини тайёрлашда ундан қоплама ҳосил бўлишига тўсқинлик 
қилувчи моддалар йўқотилади, кейин юза текисланади ва тозаланади.