P. Gulyamov, R. QuRbonniyozov, m avEzov, n. SaiDova

tektonik harakatlar
  deyiladi.  Bizning  mamlakatimiz  O‘zbekiston 
o‘rni ham 30 mln yil ilgari dengizdan iborat bo‘lgan. Biz bularni tog‘ 
jinslari orasidan topiladigan dengizda yashagan hayvonlar qoldiqlari — 
chig‘anoqlar va suyaklarni o‘rganib bilamiz.
 
Yer po‘stining gorizontal harakati natijasida Yer qatlamlari bukilib, 
burmali tog‘larni, vodiylarni, chuqur okean botiqlarini hosil qiladi. Yer 
po‘stida yoriqlar vujudga keladi (34-rasm). Masalan, Farg‘ona vodiysi, 
Tyanshan tog‘lari shunday hosil bo‘lgan. Yer yuzasidagi barcha baland-
pastliklar  –
 tog‘lar, tekislik, qir, vodiy, soy, botiq va boshqalar relyef 
deb ataladi.
 34­rasm. Tog‘ jinslari qatlamlari ning 
ko‘ta rilib, uzilib, pasayib qolishi va bur-
malar hosil qilishi. Strelkalar yer po‘sti 
harakatlari yo‘nalishini ko‘rsatadi.