Q usmonov, U. Jo‘rayev, N. Norquloy о ‘zbekiston tarixi

niyxon  hukmronligining  maqsadi  Temunylar  saltanatiga butun- 
o‘rnatilishi 
lay  barham  berish  edi.  Bu  maqsadni
ro‘yobga  chiqarish uchun  u  1499-yilda 
Movarounnahrga  harbiy  yurish  boshladi.  Bu  yurish  davomida 
raqiblarini  sarosimaga  solib  qo‘ygan  jang  usuli — to‘lg‘amani 
qoMladi.  U  Samarqandni  dastlab  1500-yilda  qisqa  muddatga 
bo‘lsa-da  egalladi va yangi  o‘zbek davlati — shayboniylar davlatiga 
asos  soldi.  1501-yilda  esa  Samarqandni  uzil-kesil bo‘ysundirdi.
Samarqand  taxti  egallangach,  Sulton  Ali  Mirzo  qatl  etildi. 
Katta  qo‘shinga  ega  bo‘lgan  Muhammad  Shayboniyxon  endi 
butun  Movarounnahrni  egallashga kirishdi.
1503- 
yilda  Toshkent  va  Shohruxiya  shaharlari  egallanadi. 
Shayboniyxon  Ulug‘bek  Mirzoning  Abulxayrxonga  uzatilgan 
qizi  Robiya  Sultonbegimning  o‘g‘illari  bo‘lgan  amakisi  Ko‘ch- 
kunchi  Sultonni  Turkistonga  va  uning  ukasi  Suyunchxo‘ja 
Sultonni  Toshkentga,  o‘zining  ukasi  Mahmud  Sultonni  Buxoro 
viloyatlariga  hokim  etib  tayinladi.
1504- yilda  esa  Farg‘ona  egallandi.  Shayboniyxonning  harbiy 
yurishlarida  eng  faol  qatnashgan  amakisining  o‘g‘li  Jonibek 
Sultonga Axsi va Andijonni tortiq qildi.
Jonibek  Sulton  Abulxayrxonning  yana  bir  o ‘g‘li  Xo‘ja 
Mahmud  Sultonning  o‘g‘li  edi.
Shu  tariqa  butun  Movarounnahrda  shayboniylar  sulolasi 
hukmronligi  o‘matildi.  Samarqand  shahri poytaxt  etib  belgilandi.
11

---