O‟rganish usullari reja: Anatomiyani tekshirish usullari

beriladi

23

.  

Yangi tutilgan bolalarda og‗iz bо‗shligidagi va yutqichdagi bezlar' nisbatan kattaroq bо‗ladi. 

Yosh  bolalarda  hiqildoq  qisqa,  tor,  voronka  shaklida  bо‗lib,  togaylari  yumshoq 

kо‗rinishdadir.  Hiqildoq  bolaning  5  yoshida  va  jinsiy  balogat  yoshida  intensitv  rivojlanadi.  3 

yoshdan  qizlarning  hiqildogi  shu  yoshdagi  о‗g‗il  bolalarga  nisbatan  kichikroq  va  torroq  bо‗la 

boshlaydi.  Hiqildoqning  jinsiy  farqi  bolalarning  10  yoshdan  vujudga  keladi.  Hiqildoq  о‗sishi 

odamning  20-30  yoshigacha  davom  etadi.  Yosh  bolalarda  ovoz  yorigi  ts$,  hiqildoq  va  ovoz 

boylamlari  qisqa  bо‗ladi.  Bolalarda  5  yoshgacha  ovoz  apparati  rivojlanib  borib  5  yoshdan  esa 

ovoz boylamlari va mustaqil muskullari intensiv ravishda rivojlana boshlaydi. О‗g‗il bolalarning 

12  yoshdan  boshlab  qizlarga  nisbatan  ovoz  boylami  torroq,  uzunroq  bо‗la  boshlaydi.  Shuning 

uchun  о‗gil  bolalarning  ovozi  pastroq  bо‗ladi.  Bolalarni  traxeyasi  kattalarnikiga  nisbatan 

kaltaroq va torroq bо‗lib, biroz yuqoriroqda joylashgan bо‗ladi. Traxeyaning uzunligi, tog‗aylari 

kattaligi bolaning yoshi ortishi bilan ortib boradi. 

Bronxlar  ikkiga  shoxlangan  qadar  traxeyaning  uzunliga  yangi  tugilgan  bolalarda  3-4  sm,  5 

yoshda 5-6 sm, 10 yoshda 6,3 sm, 15 yoshda 7,5 sm, kattalarda esa 9-12 sm ga tо‗tri keladi. 

Bolalarda traxeyaning shilliq va qavati nozik, qon va limfa 

tomirlar   bilan   juda  yaxshi  ta‘minlangan   bо‗ladi.   Shuning  uchun 

ba‘zida   kattalarga   nisbatan   chang  zararlari   va   mikroblar   bola 

^   traxeyasining shilliq  qavatiga  tez  о‗rnashib   qoladi.  Bir yoshgacha 

bronxlar juda tez о‗sa boshlaydi.