Паррандачилик сирлари

П аррандачилик сирлари
__________________
П а р р а н д а л а р н и н г т у х у м қ и л и ш и қ и ш
ойларида камаяди, б аҳорда эса ж адаллаш ади. 
Қиш вақти да олинган тухум сонини аниқлаш
м а қ с а д и д а 4 ой ( н о я б р ь - ф е в р а л ь о й л а р и ) 
м обай н и да ети ш ти р и л ган ту х у м л ар ҳ и со б га 
о л и н ад и . П а р р а н д а л а р н и н г б и р и н ч и тухум
қ и л г а н к у н и г а ч а ў т г а н в а қ т ф и з и о л о г и к
етилувчанлик даври деб аталади. Бу давр турли 
п а р р а н д а л а р д а т у р л и ч а : м а с а л а н , т у х у м
йўналиш идаги товуқларда 120-150 кун, гуш т- 
тухум йўналиш идаги товуқлард а 150-180 кун, 
к у р к а л а р д а
2 2 0 - 3 2 0
к у н , 
г ў ш т - т у х у м
йўналиш идаги ўрдакларда 200-260 кун, гўш т 
йўналишидаги ўрдакларда 280-330 кун, ғозларда 
250-330 кун бўлади.
П а р р а н д а л а р н и н г ту л л аш в а қ т и г а қ а д а р
б ер ган тухум сони тухум б ер и ш ци кли деб 
аталади.
П ар р ан д а ту х у м л ар и н и н г в а зн и у л ар н и н г 
тур и га кў р а ҳ ар хил бўлади. М асалан, товуқ 
тухум и 55-62 гр., ўр д ак ва к у р к а тухумлари 
80-100 гр., ғозн ики эса 110-180 гр. бўлади.
П ар р ан д ал ар н и н г вазн и алоҳи да ва гуруҳ 
қилиб, тар о зи д а тортиб, ан и қ л ан ад и . Л еки н
тухум йўналиш идаги ж ўж алар 150 кунлигида, 
гўш т й ўн али ш и дагилари эса асо си й гуруҳга 
ў т к а з и ш ё к и гў ш т у ч у н с ў й и ш в а қ т и д а
аниқланади.
П а р р а н д а л а р н и н г г ў ш т м а ҳ с у л д о р л и г и
у л а р н и н г қ у й и д аги к ў р с а т к и ч л а р и а со с и д а
6

---

Товук^ ўрдак, 
р о з
, 
курка
аниқланади: тан аси ш акли — ф орм аси, кўкрак 
ва о ёқ (сон)ларининг гўш тдорлик хусусияти, 
гўш тнинг сорти ва сиф ати, танадаги гўш т ва 
суяк ҳамда уларн ин г ў зар о нисбати, гўш т учун 
сўйилган вақтдаги вазни, ана шу даврга қадар 
бўлган ўсиш тезлиги ва бош қалар.
С и ф а т л и п а р р а н д а гў ш ти е т и ш т и р и ш д а
ихтисослаш тирилган паррандачилик ф аб р и ка 
ва ком плекслари салм оқли ўрин эгаллайди. Бу 
б о р а д а б р о й л е р (г ў ш т б о п ) ж ў ж а г ў ш т и
етиш тириш муҳим аҳам иятга эга. Бройлер гўшт 
йўналиш идаги зотдор тур ҳисобланиб, м азаси 
ва парҳезбоплиги билан катта аҳам иятга эга. 
Т ухумдан ч и қ қ ан ж ў ж а 55-65 кунлигига қадар 
ж адал усулда боқилса, ки ф оя. Улардан 1 кг. 
гўш т м аҳсулоти олиш учун 2-2,5 кг. ом ихта ем 
сарф ланади.
Т овуқларни гуруҳларга бўлиш да уларнинг 
асо си й м аҳсулоти ҳисобга олинади. М асалан, 
тухум йўналиш идаги тову қл ар н и н г вазни 1,8- 
2,2 кг., тухум -гўш т йўналиш идагиларники 2,5-
3,5 кг., гўш т йўналиш идаги тову қл ар н и ки 3,9 
кг. ва ундан к ў п р о қ бўлади.
7

---