Паррандачилик сирлари (Уй паррандалари товуқ, ўрдак, ғоз, курка парваришлаш ва тухум етиштириш)

П аррандачилик сирлари
Демак, овқат ҳазм қилиш органлари тизими 
қуйидагилардан иборат: 1 - қизилўнгач; 2 - 
жиғилдон; 3 - безли ошқозон; 4 - мускулли ошқозон; 
5 - ингичка ичак; 6 - кўричак; 7 - йўғон ичак; 8 - 
клоака; 9 - жигар; 10 - ошқозон ости бези.
О зуқа рациони
П аррандалар асосан о зу қ а р ац и о н и асосида 
б о қ и л ад и . Р ац и о н т у з г а н д а у л а р н и н г ёш и, 
вазни, маҳсулоти ва ф изиологик ҳолати ҳисобга 
олинади. П аррандалар, асосан, дон, ом ихта ем 
ва ҳайвонот чиқиндиларидан олинадиган озуқа 
б и л а н б о қ и л а д и . Бу о з у қ а л а р р а ц и о н д а г и
умумий о зу қан и н г 70-80% ини таш кил қилади.
П а р р а н д а л а р ё ш и га , в а з н и в а м а ҳ с у л о т
йўналишига ҳамда боқиш технологиясига кўра 
қуруқ дон ва ем билан боқилганда озуқалантириш 
жараёнларини механизациялаштириш анча қулай 
бўлади.
П аррандалар о зу қ а р ацион ин и суткалик ва 
и н д и в и д у а л ҳ о л д а т у з и ш а н ч а м у р а к к а б
б ў л г а н л и г и д а н у н и г у р у ҳ ҳ о л и д а т у з и ш
қўлланилади. Ч унки суткалик р ац и о н тузиш да 
биологик қўш им чаларни ҳисоблаш га кўп вақт 
кетади, индивидуал рацион тузиш да ҳ ар бир 
п а р р а н д а н и н г ёш и , ф и з и о л о г и к ҳ о л а т и н и
ҳ и с о б г а
о л г а н
ҳ о л д а
у н г а
т е з - т е з
ў з г а р т и р и ш л а р к и р и т и ш т а л а б қ и л и н а д и . 
А в т о м а т и к о х у р л а р в а о з у қ а т а р қ а т у в ч и
ускуналардан ф ойдаланиб бўлмайди. Ш унинг 
учун рацион 100 гр. о зу қ а н орм аси асосида 
ту зи л са, ю қ о р и д а кел ти р и лган кам ч и л и кл ар
32

---

__________________
Товук„ ўрдак, 
р о з
, 
курка
б а р т а р а ф қ и л и н а д и . Б у н д а о з у қ а л а р н и н .г
тў й и м ли л и ги , у л а р н и н г к и м ёв и й т а р к и б и га
кўра, комплекс ҳолда баҳоланади, паррандаларга 
умумий о зу қ а тай ёрлаш ва уни м ехан и зац и я 
ёрдам ида тар қ ати ш им кони вуж удга келади.
100 гр. о зу қа асосида рацион тузиш ни нг яна 
бир муҳим томони шундаки, бунда паррандалар 
т о м о н и д а н
и с т е ъ м о л
қ и л и н г а н
о з у қ а
ар а л а ш м а с и н и н г с и ф а т и ва тў й и м ли л и ги н и
н азо р ат қилиб бориш қулай бўлади.
Илғор хўжаликларда паррандалар учун рацион 
тузишда 100 гр. дон аралашмасида 110-112 гр. 
озуқа бирлиги, 8-9 гр. ҳазмланадиган протеин 
(оқсил) бўлиши назарда тутилади. Шунингдек, 
у н и н г т ар к и б и д а е тар л и м и қд о р д а м и н ер ал
элементлар, витаминлар бўлиши талаб этилади.
(1 озуқа бирлиги деганда 1414 ккал. энергияга 
эга озуқа тушунилади. Шартли равишда у 1 кг. 
сулининг о зу қави й қийм ати билан ўлчанади. 
Бундан ташқари, энергетик озуқа бирлига ҳам қабул 
қилинган бўлиб, озуқавий қиймати 2500 ккал.га 
ёки 1 кг. крахмалнинг озуқавий қийматига тенг.)