P. I. Ivanov m. E. Zufarova umumiy psixologiya


V a ta n p a rv a rlik   m an b aalari



Download 25,74 Mb.
Pdf ko'rish
bet317/542
Sana03.09.2021
Hajmi25,74 Mb.
#163650
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   542
Bog'liq
hjacki 342 Umumiy psixologiya (Ivanov P.I.)

V a ta n p a rv a rlik   m an b aalari

Vatanparvarlik  hislarining  manbai xilma-xildir.  Vatanparvarlik tuyg‘usi 

biz  tu g llib   o'sgan  yerga,  biz  «turmush  lazzatini  dastlab  totigan»,  o ‘sib 

ungan,  o ‘qib  kamolga  yetgan,  ota-onalarim iz,  yori-birodarlarimiz,  qarin- 

dosh-urug'larimiz,  o'rtoqlarimiz yashagan va  ishlab turgan,  xalqimiz yashab 

turgan  yerlarning  o'ziyoq,  ya’ni,  mahalla,  qishloglm iz,  tum an,  shahar, 

viloyat,  vatanparvarlik  hislarining  manbalaridir.

Kishilar  o ‘z  Vataniga  nazar  solib,  uning  bepoyon  yerlarini,  boyliklarini, 

go'zalligini  saxovatli  xalqini  tasaw ur  etganida,  unda  o ‘z  Vataniga  qoyil  q o ­

lish  va  unga  mehr-muhabbat  bilan  qarash  hislari,  o'z  mamlakati  uchun  faxr- 

lanish  va  uning ulug‘vorligidan xursand bolish  hislari beixtiyor paydo bo'ladi.

Mamlakatimizning  shonli  o'tm ishi,  uning tarixi.  erkinlik  va  mustaqil­

lik  uchun  olib  borgan  kurash  tarixi  vatanparvarlik  manbaidir.

Shuningdek, jahon  madaniyatiga  buyuk  hissa qo'shgan  Forobiy,  Ibn  Sino, 

Beruniy,  Ulug‘beklarning jasorati-chi?  Ibn  Sino jahon  tabobat  ilmining  mu- 

vaflaqiyatlariga osonlikcha  erishmadi.  U  o ‘sha zamonlarda  din  kuchli  bo'lgani 

uchun  kasallik  sirlarini  yashirincha  o ‘rgandi,  ya’ni  yangi  murdalarni  kechasi 

qabrdan  kovlab  olib,  sham  yoriglda  ulami  tekshirib  ko'rdi.  Ulug'bek  esa  koi- 

not  sirlarini  o ‘rganishda  ham  kuchli  qarshiliklarga  duch  keldi.  Yoki  A.Navoiy, 

Nizomiy,  U m ar  Hayyom,  Bobur,  Furqatlar ham  buyuk  qahramonlik  evaziga 

original  mazmun  va  shaklga  ega  bo'lgan  asarlarni  meros qoldirdilar.  Bu  tarix- 

dagi  qahramonlik,  vatanparvarlik  uchun  manba  rolini  o'ynaydi.

Vatanparvarlikning  eng  m uhim   bclgilaridan  biri  q a t’iylikdir.  Bu  inson 

xulqidagi  o 'z   qarashlarini  ongli  va  izchil  himoya  qilishdir.  U  insonni




o‘tkinchi  narsalarga,  tasodifiy  ta’sirlarga,  salbiy  xislatlarga,  qaysarlikka 

berilmaslikda,  balki  o'zining  e’tiqodiga  qat’iy  amal  qilishda  namoyon 

bo'ladi.  Qat’iylik,  mardlik  va  rostgo'ylikka juda  yaqin  turadi.  Faqat  o'z 

ishining haqligiga  ishongan  kishigina  qat’iyatlidir va u har qanday holat­

da  ham  o'zligicha  qoladi,  pastkashlik,  razillik  qilmaydi,  sotqinlikka  yuz 

tutmaydi.

Alisher Navoiyning fikricha, kishi qat’iyatli bo'lishi  hamda maqsadga 

erishish  imkoniyati  oldida  ikkilanmasligi,  haqiqat  uchun  xormay kurash- 

ishi  va  uni  dadil  izlashi  lozim.  Navoiyning  bosh  qahramonlaridan  biri 

Farhod  xuddi  mana  shunday  axloqiy  fazilatlar  sohibi  edi.  U  faqatgina 

dono kishi sifatidagina dong taratib qolmasdan, balki yengib bo'lmas pah- 

lavon bo'lib, qat’iy xarakterga ega edi va u haqiqat uchun sabot-matonat 

bilan kurashadi.  Hisrav bilan Farhod o'rtasida bo'lib o'tgan savol-javobni 

eslash  kifoyadir.  Farhod  Hisravning  asiri  bo'la turib,  o'zining  izzat-naf- 

sini  mardonavor  himoya  qilibgina  qolmay,  balki  podshohning  axloqiy 

qashshoqligini  dadillik bilan  fosh  etdi.  Insonni  ko'p jafolarga  duchor qi­

luvchi,  uning  kamolotiga  to'sqinlik  qiladigan  salbiy  xislatlar  kishilarda 

vatanparvarlik  hislarining  shakllanishiga salbiy ta’sir qiladi.

Odamlarimizdagi  yuksak  ma’naviy xislatlar vatanparvarlikning  manbai- 

dir.  Mamlakatimizda  mustaqillik uchun kurash bizning eng yaqin  istiqboli- 

mizdir.  Shu  ideallarni  tasavvur qilish  va har birimiz  mana shu  burilishning 

qatnashchisi  ekanligimizni  anglash  zo'r xursandlik  hislarini  tug'diradi.  Va- 

tanparvarlikdagi  faollik  uning eng muhim xususiyatidir. Vatanparvarlik pas­

siv va ishda ko'rilmaydigan  his emas, balki bu  his amalda sinaladi.

Ba’zi bir kishilar Vatanimiz ravnaqi yo'lida uchraydigan qiyinchilik­

lar va kamchiliklar haqida gap borganda o'zlarini bilimdon qilib ko'rsatib 

«buni  bunday  qilish  kerak,  uni  bu  yo'l  bilan  emas,  balki  bu  yo'l  bilan 

hal  qilish lozim, bunday qilsa bo'lmaydi» — deb turli yo'llarni  ko'rsatadi- 

lar-u,  ammo  o'zlari  uni  sidqidildan  bajarishga  kirishmaydilar,  bu  ish- 

lardan  o'zlarini  doimo  chetga  tortib  yuradilar.  Go'yo  ular  bilimdon-u, 

ulkan  yumushlarni  bajarishga  kirishgan  shaxslar,  faol  harakat  qilayotgan 

kishilar bilimsiz,  uquvsizdek  bo'lib  qoladi.  Yo'q,  bunday  iztirobdan  sira 

foyda  yo'q.  Hamma  Vatan  istiqboli  yo'lida  qo'ldan  kelganicha  harakat 

qilmog'i  kerak.

Xalqimiz  vatanparvarlik  hissi  qudratli,  hayotbaxsh  kuchga  egadir.  Bu 

his kishilarga hamma qiyinchiliklarni va to'siqlami o'z yo'llaridan olib tashlab, 

muttasil  olg'a  borish  uchun  kuch  va g'ayrat  bag'ishlaydi.  Vatanparvariik- 

dagi  faollik  kishilami  ma’naviy jihatdan  boyitadi  va  oliyjanob  tuyg'ularga 

to'ldiradi,  undagi  butun  ijodiy  kuchlarni  safarbar qiladi.




Download 25,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   313   314   315   316   317   318   319   320   ...   542




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish