P. I. Ivanov m. E. Zufarova umumiy psixologiya

Diqqatning  barqarorligi. 

Diqqat  ma’lum darajada barqaror va beqaror 

bo'lishi  mumkin.

Uzoq  muddatgacha bir narsaning o'ziga qaratilib tura oladigan diqqat 

barqaror 

diqqat deyiladi. Agar diqqat biron-bir faoliyat jarayonida boshqa 

narsalarga,  keraksiz  narsalarga chalg'iyversa  yoki  tez  sustlashib  va  so'nib 

qolsa,  bunday  diqqat 

beqaror 

diqqat  deyiladi.  Masalan,  o'quvchi  butun 

dars  davomida  darsning  borishiga  diqqat  qilib  o'qituvchining  tushunti- 

rishlarini  boshqa  narsalarga  chalg'imay  tinglab  borsa,  biz  o'quvchining

---

diqqatini  barqaror diqqat  deymiz.  Bordi-yu,  o'quvchi  o'qituvchining tu- 

shuntirishlariga  awal  boshda  quloq  solib  borib,  lekin  10—15  daqiqadan 

keyin  boshqa  narsa  bilan  shug'ullansa,  yoki  boshqa  narsalar  to'g'risida 

xayolga  berilib  ketsa,  yoki  o'qituvchining  tushuntirishidagi  ayrim  mo- 

mentlarni  «eshita  olmay  qolibman»  desa,  yo  bo'lmasa  kitob  o'qisa-yu, 

uning mazmunining ayrim momentlariga «e’tibor bermabman» desa, bun­

day diqqat  beqaror diqqat  deyiladi.

Diqqatning  barqaror  diqqat  yoki  beqaror  diqqat  turiga  kirishini 

ko'rsatuvchi qat’iy belgilangan biror-bir me’yor,  ko'rsatkich yo'q va bun­

day  me’yor,  ko'rsatkichning  bo'lishi  mumkin  ham  emas.  Diqqatning 

barqarorligini  diqqatning  turi  —  ixtiyoriy  va  ixtiyorsizligiga  qarab, 

shuningdek,  biron-bir  turdagi  diqqat  bilan  bajarilayotgan  ishning  maz­

muni  va  xarakteriga qarab  har xil  baho  berish  mumkin.

Har bir kishining  diqqati  amaliyotda,  faoliyat jarayonida,  tarbiya  qi­

lish  va o'z-o'zini  tarbiyalash yo'li  bilan  o'sib,  ma’lum  darajada  kuchli  va 

barqaror diqqat  bo'lib  qoladi.