P. I. Ivanov m. E. Zufarova umumiy psixologiya

amalga oshirilganligi mana shunday real orzudir. 

Kuchli 

real  xayol  ilmiy  bashoratning,  fan  istiqbolini  oldindan  ko‘rishning  eng 

m uhim  tarkibiy  boMakiaridan  biridir.  Masalan,  К.  E.  Siolkovskiy  mana 

shunday juda  kuchli  real  xayol  qilish  quvvatiga  ega  edi.  Bu  haqda  Yu.  A. 

Gagarin  quyidagilarni  yozadi:  «Shuni  aytish  mumkinki,  Siolkovskiy o ‘zining 

«Yerdan  tashqarida»  degan  kitobida  men  o ‘zim  uchgan  vaqtda  ko ‘rgan 

narsalarning  hammasini juda  ravshan  tasaw ur qilgan.  Kosmosga  koMarilgan 

insonning  ko'zi  oldida  gavdalangan  olamni  Siolkovskiy  h am m adan  ko‘ra 

ravshanroq  tasaw ur  qilgan  edi».

Xayolning  realligi  odam ning tajribasiga,  uning bilimlariga,  undagi  t a n ­

qidiy  tafakkurning  qay  darajada  o\sganligiga  vn  odam ning  turm ush  tajri­

basi  bilan  qay  darajada  aloqasi  borligiga  bogMiqdir.

Xayolda  yaralilayolgan  obrazlar  amalda  ro'yobga  chiqarilmaydigan

---

b o 'ls a   yoki  bu  o b ra z la rn i  a m alg a  o sh irish   k erak siz,  b e m a ’n i  b ir  n a rs a  

b o 'ls a ,  b u n d a y   xayol  real  xayol  b o 'lm a y d i.  X ayoli  m a n a   s h u n d a y   real 

b o 'lm a g a n   k ish ila m i  « q u ru q   x a y o lp arast» ,  «fantazyor»  d eb   a y ta d ila r.

P u c h  fa n ta z iy a ch ila rx a y o lp a ra stla r k o 'p in c h a  shaxsiy tajribasi oz,  bilim i 

k a m ,  ta n q id iy  ta fa k k u ri o 's m a g a n ,  iro d asi  k u c h siz,  tu rm u sh   tajrib asi  b ila n  

tu z u k  b o g 'la n m a g a n   k ish ila rd ir.  B u lar g 'a y ra ti  y o 'q ,  la p a sh a n g   k ish ila rd ir. 

U la rn in g   fantaziyasi  h e c h   b ir  n a rsa   b ila n   c h e g a ra la n m a y d i,  h e c h   b ir  n a r ­

sa  b ila n   n a z o ra t  q ilin m a y d i,  sh u n in g   u c h u n   h a m   u la r ju d a   g 'a la ti,  a q lg a  

sig 'm a y d ig a n   va  a m alg a  o s h m a y d ig a n   o b ra z la r  y ara tish lari  m u m k in .