P. I. Ivanov m. E. Zufarova umumiy psixologiya

Ko'rish  sezgilarining  fizik  sababi

Ko'rish sezgisini hosil qiladigan fizik sabab — yorug'likdir, ya’ni elek- 

tromagnit to'lqinlaridir. Bu to'lqinlar turlicha uzunlikda bo'lib, vaqt birligi 

hisobi  bilan  (bir soniya  ichida)  tebranish  tezligi  (chastotasi)  ham  har xil 

yorug'lik  to'lqinJarining  uzunligini  millimikron  (millimetming  million- 

dan  bir  bo'lagi)  hisobi  bilan  o'lchanadi.  Odam  ko'zi  sezadigan  ranglar 

taxminan  380  millimikrondan  780  millimikrongacha  uzunlikdagi 

to'lqinlaming  ta’siri  bilan  hosil  bo'ladi.  Yorug'lik  to'lqinlarining  tebra­

nish  tezligi  darajasi  (chastotasi)  bu  to'lqinlaming  soniyasiga  necha  mil­

lion  marta  tebranishiga  qarab  o'lchanadi.  Eng  uzun  to'lqinlar  (uzunligi 

780 millimikron bo'lib, soniyasiga 450 billion marta tebranadigan to'lqinlar) 

qizil  rang  sezgisini  hosil  qiladi.  Eng  kalta  to'lqinlar  (uzunligi  380  mil­

limikron bo'lib, soniyasiga 750 billion marta tebranadigan to'lqinlar) binaf- 

sha  rang sezgisini  hosil  qiladi.

Spektrdagi  ayrim  ranglarni  ko'rish  sezgisi  yorug'lik  to'lqinlari  (mil­

limikron hisobi bilan) quyidagicha uzunlikda bo'lganda hosil bo'ladi: to'lqin 

uzunligi  780—610  millimikron  bo'lganda  -   qizil  rang,  610  — 590  mil­

limikron bo'lganda — zarg'aldoq rang,  590-575 millimikron bo'lganda — 

sariq  rang,  560—510  millimikron bo'lganda  — yashil  rang,  480—470  mil­

limikron  bo'lganda  — havorang,  470—450  millimikron  bo'lganda  ko'k 

rang,  450—380  millimikron  bo'lganda  — binafsha  rang seziladi.