P h aydarova

Jinsiy sistemasi. 
Erkak akulaning urug‘donlari (18-rasm) 
bir juft. Ular uzunchoq tana shaklida bo‘lib, qizilo‘ngachning 
yon qismi, jigarning tagida joylashgan. Urug‘donlardan oq 
ipga o ‘xshash ingichka urug‘ chiqarish yo‘llari boshlanadi (aniq 
ko‘rish uchun urug‘donni pinset bilan ko‘tarish lozim). U rug‘ 
chiqarish yo'llari buyrakning yuqorigi, odatda urug‘don ortig‘i 
v azifasin i b a jaru v c h i u ch ig a o c h ila d i. B uyrakning bu
36

---

18-rasm. Erkak akula-
ning siy d ik -ta n o sil siste-
m asi sx em a si:
I b u y in k , 2-siyilik y o 'li, 3 siy d ik
I
i i i i o s i
I 
s o 'r g 'ie h i, 4 c h a p u r u g 'd o n
( o 'n g u r u g 'd o n k o 'r sa tilm a g a n ), 5-
urug' c liiq a r u v c h i k a n a lla r, 6-urug'
y o 'li, 7 urug' p u fa g i, 8 - q iz ilo ‘n g a c h ,
9-jig a r, 1 0 -q o r in ju ft s u z g ic h in in g
k o p u l y a t i v
o ' s i g ' i ,
I I k l o a k a
b o 's h lig 'i.
E rk a k lik jin s iy hu- 
ja y r a la ri u r u g 'd o n n in g
kanallarida shakllanadi. Hali yetilmagan spermatozoid urug‘ 
chiqarish yo‘li orqali buyrakning oldingi qismidagi urug'don 
ortig‘iga tushadi va bu yerda ular to ‘liq yetilgach, urug‘ pufa- 
giga yig‘iladi. Otalantirish vaqtida urug1 pufakchalarining devor- 
lari qisqarib, spermatozoidlarni kloakaga tushiradi, so‘ngra 
bu yerdan kopulyativ organ orqali urg‘ochisining kloakasiga 
to'kiladi.
b o 'lim id a g i k a n a lc h a la r 
(yo'llar) birlashib, qorin yu- 
zasining ichki qirg‘oqlari 
b o 'y lab o ‘tad ig an u ru g 4 
yo'llariga aylanadi. Urug1 
yo'llarining keyingi uchlari 
kcngayib, yupqa devorli 
urug1 pufakchalarini hosil 
8
qiladi. Urug4 yo‘llari siydik 
yo'llari bilan birgalikda si- 
ydik-tanosil so ‘rg4ichiga 
ochiladi.
37

---