P. Gulyamov, R. QuRbonniyozov, m avEzov, n. SaiDova

yer yuzida esadigan asosiy shamollar. mussonlar. Katta quruq-
55­rasm.  
Kunduzgi va tungi briz.
15 °C
760 mm hg
kunduzi
12 °C
  
762 mm hg
Dengiz
Quruqlik
10 °C
Tunda
761 mm hg 16 °C
760 mm hg
Dengiz
Quruqlik
Shamol yo‘nalishi
Shamol yo‘nalishi
http://eduportal.uz

---

81
Ye
r
ni
ng 
 ha
vo 
 qob
ig‘
i  
—
  a
tmosfe
r
a
liklar  –
  materiklar  yozda  atrofidagi  dengizlarga  qaraganda  ko‘proq 
isib ketadi, havo bosimi pasayadi. Dengizlarda esa havo bosimi yuqori 
bo‘ladi.  Natijada  butun  yoz  bo‘yi  dengizlardan  quruqlikka  tomon 
shamol esadi. Qishda esa quruqlik sovib ketadi, bosim ortadi. Dengiz 
iliq  bo‘ladi.  Dengiz  ustida  bosim  pasayadi.  Butun  qish  davomida 
shamol quruqlikdan dengizga esadi. Mana shunday bir yilda o‘z yo‘na-
lishini  ikki  marta  o‘zgartiradigan  shamollarga  musson shamollari 
deyiladi  (musson  arabcha  mavsum  so‘zidan  olingan).  Musson 
shamollari Sharqiy va Janubiy Osiyoda kuchli bo‘ladi. Yozda musson 
shamollari  dengiz  ustidan  sernam  havo  keltirgani  uchun  ham  yog‘in 
ko‘p yog‘adi. Qish vaqtida shamollar Osiyoning quruq o‘rta qismidan 
dengizlarga tomon esganligi uchun Sharqiy va Janubiy Osiyoda qishda 
yog‘in juda kam yog‘adi. Havo quruq bo‘ladi.