P. Gulyamov, R. QuRbonniyozov, m avEzov, n. SaiDova

gigrometr
 asbobi yordamida o‘lchanadi.
bulut.
 Iliq havo sovisa, u namga to‘yi nib, ortiqcha suv bug‘lari juda 
mayda suv tomchilariga aylanadi. Bulutlar ham tu manga o‘xshab hosil 
bo‘ladi. Havo yer yuzida isib, yuqori ko‘tariladi. Yuqorida issiq havo 
soviganda bug‘ mayda suv tomchilariga aylanib, bulutni hosil qiladi. 
Agar yuqorida harorat 0 °C dan past bo‘lsa, bulut muz zarrachalaridan 
iborat bo‘ladi. Bulutlarning, asosan, uch turi bo‘ladi: to‘p-to‘p, qat-qat 
va patsimon
 (58-rasm).
Isigan  havo  yer  yuzasidan  yuqoriga  tez  ko‘tarilayotganda  to‘p-
to‘p bulut hosil bo‘ladi. Tag qismi qorayadi va hozir yomg‘ir yog‘ib 
yuboradigandek tuyuladi. Bunday bulut yomg‘irli to‘p-to‘p bulut deyi-
ladi. To‘p-to‘p bulutlar mamlakatimiz osmonida bahor va yoz boshida 
ko‘p bo‘ladi. Bunday bulutlardan qattiq yomg‘ir, jala quyadi. Havoni 
http://eduportal.uz

---

85
Ye
r
ni
ng 
 ha
vo 
 qob
ig‘
i  
—
  a
tmosfe
r
a
ba’zan  qatlamli  bir  tekis  bulut  qoplaydi.  Bular  qat-qat bulutlardir. 
Quyoshli kunlarda juda balandda ba’zan oq tolalarga o‘xshagan yupqa 
bulutlarni  ko‘rish  mumkin.  Ularning  soyasi  ham  bo‘lmaydi.  Bunday 
bulutlar patsimon bulutlar
 deyiladi. Ular ob-havo aynib kelayotganini 
bildiradi.