П ьесалар с е р д а р о м а д жой кам бағалаи к а й б эмас м о м а к а л д и р о к

(унга қараб кулади).
Қанақа иш бўлар эди! 
Бирорта бўлмағур гапдир-да.
Ж а д о в. Сиз блан гаплашгандан кўра гаплашмаганим 
ҳам ма’қул, Аким Акимич; сиз доим ўзингизга дағал жа- 
воб сотиб оласиз. 
(Саҳна олдига келиб ўтиради.)
Ю с о в
(Белогубовга).
Эшитдингми?
Б е л о г у б о в . Сўзлашишга 
ҳам арзимайди. Қариган 
чоғингизда ўзингизни койитиб нима қиласиз. Хайр. 
(Ке-
тади.)
Б Е Ш И Н Ч И С А Ҳ Н А
Ж а д о в блан Ю с о в.
Ю с о в
(ўзича).
Ҳ а, ҳа, ҳа! Улмаган қул ҳар нимани 
кўраверар эканда. Еш болаларнинг тумшуғи кўтарилиб кет- 
ганини қаранг.
Ж а д о в
(ўгирилиб).
Нима деб тўнғиллаяпсиз?
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ю с о в
(давом этиб).
Буюрган ишни бажаришни ёқ- 
тирмаймиз-у, маҳмаданаликка устамиз. Нега биз идорада 
ўтиришимиз керак экан! Ҳаммамизни министр қилсалару- 
қўйсалар! Хайр, нима ҳам дедик, узр-узр, талантингларни 
билмаган эканмиз. Министр қилиб қўямиз, албатта қила- 
миз... Бирозгина сабр қилинглар... Эртагаёҳ.
Ж а д о в 
(ўзича).
Безор бўлдим-да!
Ю с о в. Эй, худо! Эй, худо! Н а уятни, на ор-номусни 
билади! Она сути ҳали оғзидан кетмаган-у, олифтагарчили- 
ги оламни бузади. Мен ундоғман, мен мундоғман, менга 
тегманг, дейди!
А н т о н киради.
А н т о н
(Юсовга).
Бариннинг ҳузурига марҳамат қил- 
синлар.
Ю с о в кабинетга кириб кетади.
Ж а д о в. Анна Павловнага айт мен у кишини кўрмоқ- 
чиман.
А н т о н. Хўп бўлади. 
(Кетади.)
О Л Т И Н Ч И С А Ҳ Н А
Ж а д о в
(ёлғиз).
Бу сассиқ чол роса тўнғилладими! 
Мен унга нима ёмонлик қилдим! Университетдан чиққан- 
ларни кўргани кўзим йўқ, дейди. Менинг гуноҳим нима? 
Қани энди шундай бошлиқлар қўлида ишлаб кўрчи. Броқ 
мен ўзимни яхши олиб юрсам, у нима ҳам қилаоларди? 
Туззукроқ ўрин бўшаб қолгундай бўлса мени четга суриб 
қўйишса керак. Булардан ҳарбалони кутиш мумкин.
В и ш н е в с к а я киради.
Е Т Т И Н Ч И С А Ҳ Н А
Ж а д о в блан В и ш н е в с к а я .
В и ш н е в с к а я . Салом, Василий Николаич!
Ж а д о в . Янгажон, 
саломатмисиз? 
(Қ ўли н и ўпади.)
Янги гаплар топиб келдим.
В и ш н е в с к а я . Утиринг.
Утирадилар.
Қандай янгилик?
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Ж а д о в. Мен уйланмоқчиман.
В и ш н е в с к а я . Ҳали эрта эмасми?
Ж а д о в. Севиб қолдим, янгажон, севиб қолдим. Қан- 
дай қизлигини айтмайсизми? Камолатнинг ўзгинаси!
В и ш н е в с к а я . Қ из бойми?
Ж а д о в. Йўқ, янгажон, ҳечнарсаси йўқ.
В и ш н е в с к а я . Қандай яшайсизлар бўлмаса?
Ж а д о в. Бу бош, бу қўллар нима учун? Наҳотки ўла- 
ўлгунимча бировга қарам бўлиб яшасам? Мендан 
бошқа 
одам бўлса албатта, хурсанд ҳам бўларди, лекин менга бу 
ёқмайди. Тоғамга ёқаман деб ўз э’тиқодларимга қарши тур- 
моғим устида сўз ҳам бўлиши мумкин эмас. Биз ишламасак 
ким ишлайди? Бизни нима учун ўқитишди? Тоғамга қолса 
улар: аввал қандай йўл блан бўлмасин пул топ, уй-жой қил, 
от-улов ол, кейин хотин оласан, 
деб маслаҳат берадилар. 
Мен улэрнинг фикрига қўшилаоламанми? Мен у қизни се- 
ваман. Ёш йигитлэрга хос севги блан севаман. Наҳотки мен 
унинг давлати йўқ экан деб, ўз бахтимдан воз кечишим 
керак?
В и ш н е в с к а я . Кишилар ёлғиз камбағалликдан эмас, 
бойликдан ҳам азият чекадилар.
Ж а д о в. Тоғам блан гаплашган гапларимиз эсингизда- 
ми? Порахўрлик ёки адолатсизликка қарши бирор сўз де- 
гундай бўлсанг, унинг жавоби тайёр: бор, яшаб кўр, бош- 
қача сайраб қоласан дер эди. Мана мен яшаб кўрмоқчиман, 
яна ёлғиз ўзим эмас, ёш хотиним блан бирга.
В и ш н е в с к а я