О‘zr oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi buyrug‘i Buyruq №434 2017

1. Tobraviruslar  
Bu  guruhning  vakili  tamaki  bargini  shaldirashiga  sabab  bo`luvchi  virus 
tobacco  rattle  virus  zarralari  tayoqchasimon  shaklga  ega.  Ko`pgina  vakillari 
o`simliklarga  mexanik  usulda  yuqadi.  O`simliklarning  juda  ko`p  oilalarini 
kasallantiradi. 
2. Tuproq orqali o`tadigan, bug`doy mozaikasi virusi 
va  kartashka  o`sish  nuqtasini  jingalaklashtiruvchi  virus  (virus  mop-topa)                                  
bug`doy mozaikasi virusi, Shimoliy Amerikada, bug`doyga katta zarar yetkazgan. 
Hozirgi  vaqtga  unga  chidamli  navlar  ekilmoqda.Mop-top  virusi  esa,  G`arbiy 
Yevropada tarqalgan bo`lib, uning virionlari tamaki mozaikasi virusiga o`xshaydi. 
Ammo  uzunligi  100-160,  ba'zan  esa  300  nm  ni  tashkil  qiladi.  Virus  o`siliklarni 
kam kasallantiradi, zamburug`lar zoosporalari bilan tarqaladi.