O‘zmu xabarlari Вестник нууз acta nuuz

Key words:
sport, physical education, sports psychology, social, economic, physical strength, nobility, honesty, honor. 
Кириш.
Ўзбекистон Республикаси мустақилликни 
қўлга киритиб, ғоявий-сиёсий, ижтимоий иқтисодий 
йўналишларни янги йўлга солиб, аҳолини ҳар томонлама 
муҳофаза қилиш тадбир ва чораларини амалий жиҳатдан 
олға сурмоқда. Бу фаолиятлар аҳолининг ва айниқса, 
ёшларнинг жисмоний тарбия ва спортга бўлган 
иштиёқларини янада ривожлантирмоқда.
Ишнинг 
мақсади.
Давлатларни 
буюклик 
даражасига олиб чиққан санъаткорлар, мусаввирлар, 
мутафаккирлар ҳамда бир неча соҳа мутахассислари деб 
қарайдиган бўлсак, улар ичида ўз мамлакатини дунёга энг 
тез танитган спортчилар ҳисобланишади. Спорт у қайси 
турга тааллуқли бўлишидан қатъи назар у миллионлаб 
турли ирқдаги, диндаги одамларни бирлаштириб туради. 
Сабаби спортчиликдек инсонларни бир-бирига боғловчи 
ҳамфикрликни юзага келтирувчи соҳа алоҳида ўзига 
хослиги билан ажралиб туради. Спорт асосида турли 
инсонлар якка ҳамфикрга айланиб ўзаро дардлашадилар. 
Бир-бирлари билан ўз изтиробларини баҳам кўрадилар. 
Бунинг асосида дўстлик ва оилалар ҳам юзага келади. 
Ўзбекистон республикасининг биринчи президенти И. А. 
Каримов шундай таъкидлаган эдилар: «Спорт ўзбек 
халқига кадимги анъанадир» Ўзбекистонимизда юзлаб 
халқ миллий спорт уйинлари билан бир қаторда 
замонавий спорт турлари ҳам ривож топаяпти, деб фикр 
билдирганлар.
Ўзбек миллий спорт турлари шуниси билан 
диққатга сазоворки, кўпгина ҳолларда бир спорт тури 
билан бир неча авлод шуғулланиб келади. Натижада, 
спортчилар сулоласи ҳар томонлама етук, баркамол 
ривожланган шахсни тарбиялашга тамал тошини қўяди.
Тадқиқот натижалари ва уларнинг таҳлили.
Спорт – тинчлик элчиси деб бежизга айтилмаган шу боис, 
давлатимиз раҳбарияти ўз олдига қўйган мақсади – бу 
тинчлик, осайишталик ва шу асосида жаҳон аҳолиси 
билан ҳамкорлик қилиш. Спорт учун эмас, энг аввалло, 
ёшлар учун, уларни ҳам жисмонан, ҳам руҳан ривож 
топиб баркамол инсон бўлиб етишишлари учун, ер 
юзидаги барча миллатларнинг тинчлик ва осайишталиги, 
дўстлик ва ҳамкорлиги бахт-саодат учун ҳурмат қилиши 
даркор: Спорт соҳасида давлат томонидан берилаётган 
имкониятлар ўзига хос ўрин тутаётган бир даврда спортни 
ривожланиши таъминловчи омилларнинг ўрни фақатгина 
моддий ва жисмоний жиҳатларни эмас, балки руҳий 
қўллаб қувватлашни талаб этади.
Спорт турлари турли-туман, лекин уларнинг 
ҳаммаси ҳам спорт мусобақаларида қатнашиш ва доимий 
машғулот билан шуғулланишни талаб қилади. Спорт 
машғулотларининг самарали усулларини ишлаб чиқиш. 
Спорт фаолиятининг қатнашчиси – спортчи – шахсини 
ўрганмаслик мумкин эмас. Бошқа фанлар қатори спорт 
психологияси спорт фаолиятиниг турли томонларини 
таҳлил қилади ва улар билан боғлик муаммоларни ечишга 
кўмак 
беради. 
Бундан 
келиб 
чиқиб, 
спорт 
психологиясининг асосий вазифаларини қуйидагича 
ифодалаш мумкин, деб уйлаймиз. Спорт психологияси 
спорт фаолиятининг алоҳида турларининг психологик 
хусусиятларини 
анализ 
қилади. 
Масалан, 
гимнастикачининг фаолиятидан ўзининг жисмоний