O‘zmu kimyo fakulteti, kimyo yo‘nalishi 2-kurs, k-1802 guruh talabasi

6. Elektroforez nima? 

Kolloid zarrachalarning tashqi elektr maydon tasirida harakat qilish hodisasi elektroforez 

deyiladi.Bu hodisani birinchi marta Reyss kashf etgan. Reyss bir parcha loyga ikkita nayni 

o’rnatgan, naylarga tozalab yuvilgan qum sologan va bir xil balandlikda suv quygan. Volt 

ustuni elektrodlarini tushirgan. Tok yuborilgandan biroz vaqt o’tib, musbat elektrod 

tushirilgan suv loyqalangan va loy zarrachalari ko’tarilib suspenziya hosil qilgan, manfiy 

elektrodda esa suv sathi oshgan.Shu orqali loy zarrachalari manfiy zaryadga ega ekanligi 

topilgan. Elektroforez yordamida chuqurchaga va teshiklarga chuqur kirishini taminlab  

sirtni mayda zarralar bilan qoplash mumkin, elektroforezning ikki turi mavjud: kataroforez 

– ishlov beriladigan sirt manfiy elektr zaryadiga ega bo’lsa va anaforis – sirt zaryadi 

musbat bo’lganda. Elektroforez fizioterapiyada trapevtik maqsadlarda qo’llaniladi. Kimyo 

sanoatida u tutun va tumanlarni cho’ktirish eritmalarni tarkibini o’zartirish uchun 

ishlatiladi. Elektroforez oqsillar va nuklein kislotalar ni o’rganish usullarining markazida 

turadi.