O'zMU jizzax filiali amaliy psixologiya fakulteti 1 kurs talabasi Hatamova Muxlisaning Eksperimental psixologiya fanidan Mustaqil ishi Eksperimental psixologiya tushunchasi tarixi. Eksperimental psixologiyaning hozirgi davrdagi holati. Psixologik eksperimentning asoslari Psixologiyada eksperimentni tatbiq qilish buyicha dastlabki ishlarni fiziolog Veber (1796-1878 y.) va fizik Fexner (1801-1887 y.)lar amalga oshirdilar. Veber va Fexnerlarning maqsadi tashqi ta`sirotlar (fizik omillar) va ularning muvofiqi – sezgilarning o`zaro munosabatlari soxasidagi qonuniyatlarni topishdan iborat edi. Fexner eksperimental metodlar asosida sezgilarning ortib borishi bilan ularni kuzgatuvchi ta`sirotlar o`rtasidagi qiyosiy munosabatni aniqlab, sezgi qo`zg`atkich logarifmasiga proporcionaldir degan psixo-fizik qonunni kashf etdi. Veber va Fexnerlar o`tkazgan tajribalar «Psixofizika» degan aloxida fanning paydo bulishiga olib keldi. Veber va Fexner ishlarining aham iyati, asosan, shundan iboratki, ular birinchi bo`lib psixologiyani, tabiat fanlari singari, eksperimental fanga aylantirish mumkin ekanligini isbotladilar. - Psixologiyada eksperimentni tatbiq qilish buyicha dastlabki ishlarni fiziolog Veber (1796-1878 y.) va fizik Fexner (1801-1887 y.)lar amalga oshirdilar. Veber va Fexnerlarning maqsadi tashqi ta`sirotlar (fizik omillar) va ularning muvofiqi – sezgilarning o`zaro munosabatlari soxasidagi qonuniyatlarni topishdan iborat edi. Fexner eksperimental metodlar asosida sezgilarning ortib borishi bilan ularni kuzgatuvchi ta`sirotlar o`rtasidagi qiyosiy munosabatni aniqlab, sezgi qo`zg`atkich logarifmasiga proporcionaldir degan psixo-fizik qonunni kashf etdi. Veber va Fexnerlar o`tkazgan tajribalar «Psixofizika» degan aloxida fanning paydo bulishiga olib keldi. Veber va Fexner ishlarining aham iyati, asosan, shundan iboratki, ular birinchi bo`lib psixologiyani, tabiat fanlari singari, eksperimental fanga aylantirish mumkin ekanligini isbotladilar.
19-20-asrlar boshlarida odamlar va guruhlar o'rtasidagi individual farqlarni o'rganadigan differentsial psixologiyaning paydo bo'lishi uchun zarur shart - bu psixologiyaga eksperiment, shuningdek, genetik va matematik usullarni kiritish edi. Nazariy sxemalar va aniq eksperimental texnikalarni ishlab chiqish psixologiya nazariy bilimlarning umumiy taraqqiyoti bilan chambarchas bog'liq bo'lib, eng intensiv ravishda biologik, texnik va ijtimoiy fanlarning tutashgan joylarida yuzaga keladi. - 19-20-asrlar boshlarida odamlar va guruhlar o'rtasidagi individual farqlarni o'rganadigan differentsial psixologiyaning paydo bo'lishi uchun zarur shart - bu psixologiyaga eksperiment, shuningdek, genetik va matematik usullarni kiritish edi. Nazariy sxemalar va aniq eksperimental texnikalarni ishlab chiqish psixologiya nazariy bilimlarning umumiy taraqqiyoti bilan chambarchas bog'liq bo'lib, eng intensiv ravishda biologik, texnik va ijtimoiy fanlarning tutashgan joylarida yuzaga keladi.
- Hozirgi vaqtda eksperimental psixologiya metodlari inson faoliyatining turli sohalarida keng qo'llanilmoqda. Eksperimental psixologiya, test sinovlari, tadqiqot natijalarini matematik va statistik qayta ishlash usullarisiz inson bilimi taraqqiyotini tasavvur qilib bo'lmaydi. Eksperimental psixologiyaning yutuqlari turli fanlarning: fiziologiya, biologiya, psixologiya, matematika metodlaridan foydalanishga asoslangan.
Do'stlaringiz bilan baham: |