Oziq-ovqat mikrobiologiyasida erishilgan yutuq va yangiliklar

Rizosfera bakteriyalari

Tuproqning o’simliklar ildizi taьsir doirasi ostidagi zonasi rizosfera deyiladi. Rizosfera mikroorganizmlari ildizlar yuzasida va o’simlik ildizlariga bevosita tegib turadigan tuproqda ko’plab rivojlanadi. N.A.Krasilьnikov ma’lumotlariga qaraganda, makkajo’xori, kungaboqar, soya va boshqa ekinlar rizosferasidagi mikroorganizmlar soni, nazorat erdagiga qaraganda 5-10 barobar ko’p bo’ladi.

mikroorganizmlarga nihoyatda boy bo’lgan ildizlar yuzasi

ildizlar tegib turadigan tuproqning yupqa qatlami

ildizlar yuzasidan 0,5-1 mm naridagi haqiqiy rizosfera zonasi. Bu zonada mikroorganizmlar uchun oziqa ko’p bo’ladi

Rizosferada uchta zona farq qilinadi:

Rizosfora zonalarida mikroorganizmlar juda ko’p miqdorda uchraydi, o’simlikning rivojlanish fazalariga qarab ularniig soni ham o’zgarib turadi. Odatda, urug’ unishidan to gullash fazasigacha bo’lgan davrda mikroorganizmlar soni ortib boradi, gullash davrida kamayadi. Zamburug’lar, aktinomisetlar va selyulozani parchalovchi bakteriyalarni soni esa gullash davrida oshadi. Rizosferada spora hosil qilmaydiganlardan ko’pincha psevdomonaslar, mikobakteriyalar, radiobakteriyalar va hokazolar uchraydi. Bakteriyalar o’simliklar uchun fiziologik aktiv moddalar hosil qiladi, qoldiq moddalarni parchalaydi va yuksak o’simliklarga ta’sir etib turadi. Rizosfera bakteriyalari esa o’simliklar ildizidan chiqqan moddalardan foydalanadi. YUksak o’simliklarning barglari va novdalarida epifit mikroorganizmlar uchraydi. Bular orasida eng ko’p uchraydiganlariga misol qilib Vas.herbicola ni ko’rsatish mumkin.