Oziq ovqat mahsulotlari texnologiyasi

 

4-ISH: KLETCHATKA MIQDORINI ANIQLASH 

Kyursher va Ganek tomonidan taklif qilingan bu usul o’simlik materialidan sirka 

va nitrat kislotalarning aralashmasidan eriydigan moddalarni ajratib, qolgan 

kletchatkani aniqlashga asoslangan. 

Reaktivlar: 

O’simlik materiali, sirka va nitrat kislotaning aralashmasi, nitrat 

kislota (zichligi 1,4) bilan sirka kislotaning 80% li eritmasi 1:10 nisbatda (hajmi 

bo’yicha) aralashtiriladi 0,2 no’yuvchi kaliyni spirtli eritmasi, etil spirti. 

Ishning borishi. 

O’simlik materialidan 1 g olib chinni xavonchada yaxshilab, bir xil 

massa hosil bo’lguncha eziladi. Uni 100-200 ml li kolbaga o’tkazib, ustiga sirka va 

nitrat kislota aralashmasidan 40 ml quyiladi. Kolbaga sovitkichni ulab bir soat 

davomida qum hammomiga qo’yiladi. So’ngra sovitib, maxsus shisha filtrda filtranadi 

yoki tsentrifugalanadi. CHunki bir necha marta qaynoq 0,2 n o’yuvchi kaliyning spirtli 

eritmasida va distillangan suv bilan oxirida esa 10 ml etil spirti yordamida yuviladi. 

So’ngra cho’kma bir xil og’irlikkacha 105° S da termostatda quritiladi. CHo’kmani 

og’irligiga qarab kletchatkaning %miqdori aniqlanadi. 

H

a

X

100

⋅

=

 

X- 

kletchatkaning mikdori, %; a - tajribada aniqlangan cho’kma og’irligi, g; H-

o’simlik materiali og’irligi, g. 

 

---