Oziq-ovqat mahsulotining sifati va xavfsizligi to'g'risida

8-Amaliy mashg'ulot
O'zbekiston Respublikasining 1997-yil 30-avgustda “Oziq-ovqat mahsulotining sifati va xavfsizligi to'g'risida”gi 483-I-sonli Qonunini o'rganish.


OZIK-OVKAT MAXSULOTINING SIFATI VA XAVFSIZLIGI TUERISIDA 1- modda. Ushbu Kdshunning maksadi Ushbu Konun axolii i sifatli va xavfsiz ozik-ovkat maxsuloti bilan ta'minlashning xukukiy asoslarini belgilab beradi. Ushbu Konunning talablari atir-upa, pardoz-andoz mollari va tamaki maxsulotlariga xam taalluklidir. , 2- modda. Asosiy tushunchalar Ushbu Krnunda kuyidagi asosiy tushunchalar kullaniladi: bolalarbop ozik-ovkat maxsulotlari — bolalar organizmining (uch yoshgacha) fiziologik xususiyatlariga javob beradigan maxsus ozik-ovkat maxsulotlari; Oldingi taurirga uarang. sanitariya-epidemiologik xulosa — ozik-ovkat maxsulotining va uni tayyorlash xamda undan foydalanish uchuy muljallangan uskunalarning sanitariya koidalariga, normalariga va gigiena normativlariga muvofikligini tasdiklovchi xujjat; (2-moddaning uchinchi xatboshisi Uzbekistan Respublikasining 2017 yil 18 apreldagi URK,-429-sonli K,onuni tauririda— UR RR(T, 2017 y., 16-son, 265-modda) ovkatga kushiladigan biologik faol kushimchalar — ozik-ovkat xom ashyosini kayta ishlash yuli bilan yoki sun'iy usulda xosil kilingan xamda bevosita ovkat bilan birga iste'mol kilishga yoki ozik- ovkat maxsulotlari tarkibiga kushishga muljallangan tabiiy yoxud tabiiyga aynan uxshaydigan biologik faol moddalarning kontsentratlari; ozik-ovkatlar — ozik-ovkat xom ashyosidan tayyorlangan xamda natural yoki kayta ishlangan xolida iste'mol kilinadigan maxsulotlar; ozik-ovkat maxsuloti — ozik-ovkat xom ashyosi, (shu jumladan etil spirti), ozik-ovkatlar (shu jumladan alkogolli ichimliklar) va ularning tarkibiy kismlari, ozik-ovkat xom ashyosi va ozik- ovkatlarga tegib turadigan moddalar, materiallar, yordamchi va kadoklash materiallari xamda ulardan tayyorlangan buyumlar birga; ozik-ovkat maxsuloti muomalasi — ozik-ovkat maxsulotini ishlab chikarish, tayyorlash, xarid kilish, kayta ishlash, yetkazib berish, sakdash, tashish va realizatsiya kilish bilan boglik faoliyat; ozik-ovkat maxsulotini realizatsiya kilish — ozik-ovkat maxsulotini ma'lum shartlar bilan sotish, yetkazib berish va topshirishning bonsha shakllari; ozik-ovkat maxsulotining sifati — ozik-ovkat maxsulotining iste'mol xossalarini belgilab beradigan va uning odamlar xayoti va sogligi uchun xavfsizligini ta'minlaydigan mezonlar majmui; Oldingi taurirga tsarang. ozik-ovkat maxsulotining xavfsizligi — ozik-ovkat maxsulotining sanitariya, veterinariya, veterinariya-sanitariya, fitosanitariya koidalari va normalariga mokshigi; (2-moddaning uninchi xatboshisi Uzbekistan Respublikasining 2016 yil 26 dekabrdagi URK,-416-sonli Krnuni tauririda— UR K,X(T, 2016 y., 52-son, 597-modda) ozik-ovkat xom ashyosi — ozik-ovkatlar ishlab chikarish uchun foydalaniladigan usimlik, xayvonot, mikrobiologiya, shuningdek minerallar ob'ektlari, suv; ozik-ovkatlarni xamda ozik-ovkat xom ashyosini takkoslash — ozik-ovkatlar xamda ozik-ovkat xom ashyosi anik turdagi va nomdagi maxsulotga doyr normativ va (yoki) texnikaviy xujjatda belgilab kuyilgan muxim mezonlarga mos kelishini aniklash; ozik-ovkat maxsulotining yaroklilik muddati (foydalanish muddati) — bu muddat davomida ozik-ovkat maxsulotini saklash, tashish, realizatsiya kilish chogida xavfsizlik normalari va koidalari talablariga rioya etilgan takdirda u foydalanishga yarokli bulib turadi, bu muddat tamom bulganidan keyin esa maxsulot odamlar xayoti va salomatligi uchun xavfli bulib kolishi mumkin; ozik-ovkat maxsulotini kalbakilashtirish — ozik-ovkat xom ashyosining xamda ozik- ovkatlarning , J , httn^'Z/lfaY I i7/rlnr.«:/9n^9R 1/7 xossalari va mezonlarini ataylab uzgartirish yoki ularni almashtirib kuyish; ozik-ovkat kushimchalari — ozik-ovkatlarga belgilangan xossalarni baxsh etish va (yoki) ularni saklab kolish maksadida ataylab kushiladigan tabiiy xoldagi yoki sintez kilingan moddalar, 29.07.2020 483-1-son 30.08.1997. Ozik-ovk;at maxsulotining sifati va xavsrsizlpml .birikmalar; toksikologiya-gigiena ekspertizasi — ozik-ovkat maxsuloti ustida amalga oshiriladigan bir turkum laboratoriya tadkikotlari bulib, ular mavjud normal^r va koidalar bilan kiyoslashga muljallangan buladi; kadoklash materiallari, yordamchi Shteriallar va ulardan tayyorlangan buyumlar — ozik-ovkat maxsulotini muomala jarayonida tashki ta'sirlardan xdmoyalash maksadida ishlatiladigan vositalar. Oldingi taurirga tsarang. energetik ichimliklar — tarkibida 150 mg/l.dan ortik mikdorda kofein va (yoki) inson organizmiga tonusni uzgartiruvchi ta'sir kursatish uchun yetarli mikdordagi boshka komponentlar mavjud bulgan ichimliklar. (2-modda Uzbekistan Respublikasining 2019 yil 9 yanvardagi URK,-514-sonli Ronuniga asosan un sakkizinchi xatboshi bilan tuldirilgan — ronun uujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi, 10.01.2019 y., 03/19/514/2450-son — 2019 yil 11 apreldan kuchga kiradi) 3- modda. Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligi tugrisidagi konun xujjatlari Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligi tugrisidagi konun xujjatlari ushbu Konundan va Uzbekiston Respublikasining boshka konun xujjatlaridan iboratdir. K^orakalpogiston Respublikasida ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligi Korakalpogiston Respublikasining konun xujjatlari bilan xam xukukiy jixatdan tartibga solinadi. Agar Uzbekiston Respublikasining -xalkaro shartnomasida ushbu Konunda nazarda tutilganidan boshkacha koidalar belgilab kuyilgan bulsa, xalkaro shartnoma koidalari kullaniladi. 4- modda. Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligini ta'minlash soxasidagi davlat boshkaruvi Oldingi taxrirga uarang. Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligini ta'minlash soxasidagi davlat boshkaruvi Uzbekiston Respublikasi Soglikni saklash vazirligining Davlat sanitariya-epidemiologiya xizmati, Uzbekiston Respublikasi Veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish davlat kumitasi, Uzbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi xuzuridagi Usimliklar karantini davlat inspektsiyasi, Uzbekiston standartlashtirish, metrologiya va sertifikatlashtirish agentligi xamda konun xujjatlari bilan belgilanadigan boshka organlar (bundan keyin matnda davlat nazorati organlari deb yuritiladi) tomonidan amalga oshiriladi. (4-moddaning birinchi tsismi Uzbekiston Respublikasining 2019 yil 12 noyabrdagi URR-583-sonli Ronuni tauririda—Ronun xujjatlari ma'lumotlari milliy bazasi, 13.11.2019 y., 03/19/583/4016-son) Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligini ta'minlash soxasidagi davlat boshkaruvi kuyidagilarni uz ichiga oladi: davlat tomonidan normalash; ozik-ovkat maxsulotini xamda uni tayyorlashga muljallangan va foydalanganda ozik-ovkatga tegib turadigan uskunalarni davlat ruyxatidan utkazish; ozik-ovkat maxsulotini sertifikatlash; davlat nazorati va tekshiruvi; ozik-ovkat maxsulotining sifatini va xavfsizligini ta'minlash tadbirlarini rejalashtirish. 5- modda. Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligini ta'minlash soxasida davlat tomonidan normalash Oldingi taxrirga tsarang. Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligini ta'minlash soxasida davlat tomonidan normalash ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligiga, uni ishlab chikarish, tayyorlash, xarid kilish, kayta ishlash, yetkazib berish, saklash, tashish va realizatsiya kilish shart-sharoitlariga kuyiladigan talablarni uz ichiga oladigan sanitariya, veterinariya, veterinariya-sanitariya koidalari va normalarini, fitosanitariya normalarini, koidalarini va gigiena normativ l arini, davlat standartlarini, texnikaviy shartlarni (bundan keyin matnda normalar va koidalar deb yuritiladi) belgilash yuli bilan amalga oshiriladi 7GG 29.07.2020 483-1-son 30.08.1997. 9- modda. Ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligini ta'minlash tadbirlarini rejalashtirish Ozik-ovkat maxsuloti ishlab chikarishni, ozik-ovkat mollari bilan savdo kilishni, umumiy ovkatlanish tizimini rivojlantirishning respublika va mintakyviy maksadli dasturlarini ishlab chikish chogida ozik-ovkat maxsulotining sifati va xavfsizligini ta'minlash tadbirlari nazarda tutilmogi kerak. 10-modda. Yangi ozik-ovkat maxsulotini yaratish va ishlab chikarish Yuridik va jismoniy shaxslar yangi ozik-ovkat maxsulotini yaratish va ishlab chikarish yoki uni takomillashtirish chogida, shuningdek ishlab chikarish texnologiyasini ishlab chikish chogida ozik-ovkat maxsulotining xavfsizligini, yaroklilik muddatini, sifat kursatkichlarini va nazorat kilish usullarini asoslab berishlari shart. Ozik-ovkat maxsulotining sifat kursatkichlari, uning xavfeizligiga kuyiladigan talablar majburiy bulib, ushbu maxsulotning normativ xujjatlariga kiritiladi. Sifati va xavfeizligi muayyan vakt utganidan keyin uzgarishi xamda odamlarning xayoti va salomatligiga xavf tugdirishi mumkin buladigan ozik-ovkat maxsulotiga yaroklilik muddati belgilanadi. Oldingi taurirga shrang. Yangi ozik-ovkat maxsulotini ishlab chikarishga, yangi texyologiya jarayonlarini, uskunalarni joriy etishga ular toksikologiya-gigiena ekspertizasidan, xayvonlardan olinadigan ozik-ovkat xom ashyosi esa davlat veterinariya xizmati tomonidan utkaziladigan veterinariya va veterinariya-sanitariya ekspertizasidan keyin va (yoki) maxsulot belgilangan koidalar va normalarga mosligi xakida davlat sanitariya nazoratini amalga oshiruvchi organlarning sanitariya-epidemiologik xulosasi, davlat veterinariya xizmatining veterinariya xulosasi olinganidan xamda ozik-ovkat maxsuloti davlat reestriga kiritilganidan keyin yul kuyiladi. (10-moddaning turtinchi shemi Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 26 dekabrdagi URK,-416-sonli KuOnuni tauririda— UR K^T, 2016 y., 52-son, 597-modda) 11- modda. Ozik-ovkat maxsulotini ishlab chikarish Ozik-ovkat maxsulotini yuridik va jismoniy shaxslar normalar va koidalar talablariga muvofik ishlab chikaradilar. Ozik-ovkat maxsulotini ishlab chikarishda belgilangan tartibda ruyxatdan utkazilgan ozik- ovkat xom ashyosidan, ozik-ovkat kushimchalardan, kadoklash va yordamchi materiallardan va ulardan ishlangan buyumlardan, uskunalardan foydalanishga yul kuyiladi. , Tarkibida giyoxvandlik moddalari bulgan ozik-ovkat kushimchalari, yembop kushimchalar va biologik faol kushimchalarni ishlatish takikdanadi. Ishlab chikarilayotgan ozik-ovkat maxsulotining sifati belgilangan normalar va koidalar talablariga mos bulishi ushbu Konun 7-moddasining ikkinchi kismida nazarda tutilgan maxsulotlarning sifati esa sertifikat bilan xam tasdiklanishi kerak. Oldingi taurirga shrang. Xdyvonlardan olinadigan ozik-ovkat xom ashyosini yetishtirish chogida veterinariya dori vositalarini va ozukabop kushimchalaR ni kullashga ular belgilangan tartibda davlat ruyxatidan utkazilganidan keyin yul kuyiladi. (11-moddaning beshinchi shemi Uzbekiston Respublikasining 2016 yil 26 dekabrdagi URK,-416-sonli K,onuni tauririda — UR KXT, 2016 y., 52-son, 597-modda) Usimliklardan olinadigan ozik-ovkat xom ashyosini yetishtirish chogida zaxarli kimyoviy moddalar va mineral ugitlarni kullanishiga ular toksikologiya-gigiena ekspertizasidan utkazilganidan gu.ig.shgizy.v/.2U2U 4«z-1-son zi.ivluu/. izik;-ovkat maxsulotining sisrati va xavsrsizligi tugrisida I+PS'/LRU I 17/NPG<;/9PYa9(E 1 AP 29.07.2020 483-1-son 30.08.1997. Ozik;-ovk;at maxsulotining sisrati va «shfipaipsh UZBEKISTON RESPUBLIKASINING KONUNI OZIK-OVKAT MAXSULOTINING SIFATI VA XAVFSIZLIGI TUGRISIDA 1- modda. Ushbu Xonunning maksadi i Ushbu K,onun axdpini sifatli va xa_vfsiz ozik-ovkat maxsuloti bilan ta'minlashning xuku kiy asoslarini belgilab beradi. Ushbu Konunning talablari atir-upa, pardoz-andoz mollari va tamaki maxsulotlariga xam taalluklidir. 2- modda. Asosiy tushunchalar Ushbu Konunda kuyidagi asosiy tushunchalar kullaniladi: bolalarbop ozik-ovkat maxsulotlari — bolalar organizmining (uch yoshgacha) fiziologik xususiyatlariga javob beradigan maxsus ozik-ovkat maxsulotlari; Oldingi taurirga uarang. sanitariya-epidemiologik xulosa — ozik-ovkat maxsulotining va uni tayyorlash xamda undan foydalanish uchuy muljallangan uskunalarning sanitariya koidalariga, normalariga va gigiena normativlariga muvofikligini tasdiklovchi xujjat;