O’zgаrmаs tоk mаshinаlаrining tuzilishi vа ishlаsh tаrzi

Mа’ruzа №12. Elеktr mоtоrlаr vа ish mаshinаlаriing mехаnik хаrаktеristikаlаri.
REJA

1. 
   Ish mаshinаlаrning mехаnik хаrаktеristikаlаri.
   
2. 
   O’zgаrmаs vа o’zgаruvchаn tоk mоtоrlаrining mехаnik хаrаktеristikаlаri vа ulаrning ko’rinishi.
   

3.Elеktr mоtоrlаrning tоrmоz rеjimlаri vа mехаnik хаrаktеristikаlаri.

1. 
   Ish mаshinаlаrning mехаnik хаrаktеristikаlаri.
   

Ishlab chiqarish mashinalarini harakatga keltiradigan elektr motorlarining ishlashini tekshirish uchun, avo’qo elektr motor mexanik xarakteristikasining ishlab chiqarish mashinalari mexanik xarakteristikalariga mos kelishini aniqlashga to’g’ri keladi. Shuning uchun loyihalashda va tejamli ekspluatatsiya qilishda bu xarakteristikalarni o’rganish zarur bo’ladi.
Ishlab chiqarish mashinalarining mexanik xarakteristikalari. Mashina statik qarshilik momentining yurituvchi o’q aylanish tezligiga bog’lanishi ish mashinasining mexanik xarakteristikasi deyiladi.
Bunday bog’lanish grafikda qurish qulay bo’lishi uchun, odatda motorning xarakteristikasi kabi ifodalanadi:
,
Turli ish mashinalari o’zlarining mexanik xarakteristikasiga ega bo’ladi.
Umumiy holda ishchi mexanizmlar mexanik xarakteristikalarini ifodalaydigan emperik formulaga egamiz:
(1)
bu yerda: Ms-ishchi mashinaning qarshilik momenti; M0-aylanish qismlarining qarshilik momenti; Msnom-nominal aylanishdagi ( ) qarshilik momenti; x-daraja ko’rsatkich (tezlik o’zgarganda qarshilik momentini o’zgarishini ko’rsatuvchi daraja).
Turli ish mashinalarining statikaviy momentlari ularning tezlikka bog’lanish xarakteriga (mexanik xarakteristikasiga) qarab guruppalarga bo’linadi; bulardan quyidagilar amalda ko’p uchrab turadi.
1.Statik moment tezlikka bog’liq emas, x = 0. Bunday xarakteristikalar ko’tarish mexanizmlarida kranlarda chig’iriqlarda, telferlarda, shuningdek o’zgarmas zagruzkali lenta transformatorlarda bo’ladi.