O`zekistonda alibastr sanoatining istiqbollari 110-20 Gurux talabasi Bajardi: Abdisattarov Azizbek Qabul qildi: Majidov S. R toshkent-2021

Qurilish industriyasining xomashyo bazasi kengaytiriladi

2019−2025 yillarda mahalliy xomashyo geologiya-qidiruv ishlarini olib borish, qazib olish va qayta ishlash asosida qurilish industriyasining xomashyo bazasini kengaytirish prognoz ko‘rsatkichlari va diversifikatsiya qilish va mahsulot turlarini kengaytirish hisobiga qurilish materiallari ishlab chiqarishning maqsadli ko‘rsatkichlari tasdiqlandi.

Mazkur ko‘rsatkichlar doirasida ohaktosh ishlab chiqarish 13,1 mln tonnaga, gips toshi 1,8 mln tonnaga, loysimon komponentlar, g‘isht xomashyosi, kvars qumi 1 million tonnaga, ko‘chgan tog‘ jinslari (bazalt) 0,1 million tonnaga, shag‘al esa 5,6 mln metr kubga yetkaziladi.

Shuningdek, oboy ishlab chiqarish 47 barobarga, yig‘ilgan parket panellari va plitalari 19 barobarga, yog‘och va boshqa yog‘ochbop materiallardan tayyorlangan plitalar 15 barobarga, armatura ishlab chiqarish 3 barobarga va sement ishlab chiqarish 2 barobarga oshiriladi.
2019 yil 1 iyuldan:

• 
  mahalliy qurilish materiallari ishlab chiqaruvchilarning eksport mahsulotini sertifikatlashtirish xarajatlari Eksportni rivojlantirish agentligi tomonidan qoplanadi;
  
• 
  tadbirkorlarning soliqqa tortish bazasi 5 yilda teng ulushlarda noruda foydali qazilma boyliklari konlarini o‘zlashtirish uchun zarur bo‘ladigan muhandislik-kommunikatsiya va transport infratuzilmasini qurish xarajatlari miqdoriga kamaytiriladi;
  
• 
  texnogen mineral hosilalar haqidagi ma’lumotlar tadbirkorlarga bepul beriladi.
  

Qurilish materiallari sanoati sohasida investitsiya loyihalarini amalga oshirish uchun 2022 yil 1 iyulga qadar jalb qilinadigan tijorat banklarining kreditlari bo‘yicha kredit summasining 50%igacha, biroq 8 mlrd so‘mdan oshmagan miqdorda kafilliklar beriladi.
Shunindek, qurilish materiallari sanoati sohasidagi loyihalarni birgalikda moliyalashtirish uchun 2019−2021 yillarda xalqaro moliyaviy institutlar va xorijiy banklarning 500 mln $dan kam bo‘lmagan miqdordagi uzoq muddatli imtiyozli kredit liniyalari jalb qilinadi.
Ko'mir qazib chiqarishda ko'mir havzalari xududida 10 mln. tonnadan ziyod tarkibida 20% gacha ko'mir bo'lgan gidro qatlamlar hosil bo'lgan va bu havzalar atrof-muhitni ifloslatrigna holda juda katta ekin maydonini egallaydi. Ushbu gidro qatlamlar hozirgi vaqta hech qaerda ishlatilmaydi. Biz olib borgan tadqiqot ushbu chiqindilardan pishirilgan g'isht va sement ishlab chiqarishda foydalanishning real imkoni borligini ko'rsatadi.
Ko'mir chiqindilaridan foydalanish:
- g'isht ishlab chiqarishda yuqori texnik ko'rsatkichlarga ega bo'lgan g'isht olish imkoni
beradi va ko'mir chiqindisi tarkibidagi ko'mirning yonishi evaziga yonilg'i-energiya
resurslarini tejash imkonini beradi;
- portlandtsement klinkerini ishlab chiqishda ko'mir chiqindilari to'liq yoki qisman ravishda xom-ashyo shixtasining tuproq komponentining o'rnini bosadi, bunda ular klinkerni kuydirish uchun ishlatiladigan gaz sarfini kamaytirish va pechka agregati ishini yaxshilash
imkonini beradi.
Hosil bo'lgan klinker yuqori aktivlikka ega, bunda ishlab chiqariladigan sement esa yuqori qurilish-texnika ko'rsatkichiga ega bo'ladi.
Sanoat tajriba-sinovlarini o'tkazish bilan mahalliy hom- ashyodan pardoz g'ishti, yerga yotqiziladigan plitka va keramik cherepitsa ishlab chiqarish uchun keramik massaning yangi tarkibini ishlab chiqish
Bugungi kunda respublkamizning qurilish sohasida yuqori sifatli oblitsovka va tomga yopiladigan materiallarga katta ehtiyoj sezilmoqda. Shu bilan birga, respublikamiz bezak g'ishti, yerga yotqiziladigan keramik plitkalar va cherepitsa ishlab chiqarish uchun katta xom-ashyozahirasiga ega.
Keramik massani tarkibini to'g'ri ilmiy asoslangan holda tanlash orqali raqobatbardosh qurilish materiallarini olish bilan ularni ishlab chiqishni tashkil etish uchun real imkoniyat mavjud.
Dastlabki o'tkazilgan izlanishlar yuqori sifatli materiallarni olish imkoni borligini ko'rsatdi. Ushbu ishlab chiqarishni moliyalashtirish masalasi ijobiy hal etilgan taqdirda, respublikamiz yuqori sifatli va eksportga yo'naltirilgan bezak g'ishti, yerga yotqiziladigan plitkalar va cherepitsa bilan ta'minlanadi.
Foydalanilgan adabiyotlar:

1.