O`zbyekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta‘lim vazirligi

 

8.4.

 

Deemulgatorlarning tasnifi va ularga 

ko`rsatiladigan talablar. 

 

Emulsiyalarni parchalash uchun ishlatiladigan deemulgatorlar ikki guruxga bo`linadi: 

         - ionogen (suv eritmalarida ion hosil qiluvchi); 

         - noionogen (suv eritmalarida ion hosil qilmaydigan). 

 

Birinchi  guruxga  kam  samarador  deemulgatorlar  kiradi.  Bular  neytrallangan  kora  kontakt 

(NKK) va neytrallangan nordon gudron (NNG). 

---

 

28 

 

Ikkinchi guruxga diproksamin – 157, proksamin – 385; dissolvan – 4411, siparol, poliakrilamid 

kiradi. 

 

Noionogen  deemulgatorlar  ionogen  deemulgatorlarga  nisbatan  qator  afzalliklarga  ega.  Bular 

quyidagilar: 

 

1)  solishtirma  og`irligi  kichik  (  diproksamin  –  157    va    dissolvan  -  4411  (60  –  70 

0

C) 

haroratdagi emulsiyaning bir tonnasiga – 20 – 30g ketadi, bunda neftning suvlanganligi 1 % bo`ladi). 

          2) suvda yaxshi eriydi, qatlam suvi va neftdagi tuz va kislotalar bilan ta„sirlashmaydi, quvur va 

apparatlarda cho`kindi hosil qilmaydi. 

 

3) NKK dan 4 – 6 marta qimmat, lekin sarfi NKK ga nisbatan yuz marta kam. 

Deemulgatorlar quyidagi talablarga javob berishi lozim: 



 

Emulsiya fazalaridan (neft yoki suv) birida yaxshi erishi lozim; 



 

«neft  -  suv»  tutash  yuzasidagi  tabiiy  emulgatorlarni  siqib  chiqarish  uchun  yetarlicha  sirt 

faollikka ega bo`lishi lozim; 



 

«neft - suv» chegarasida eng kam reagent sarfi bilan fazalararo taranglikni kamaytirish; 



 

qatlam suvida koagulyatsiya qilmasligi; 



 

metallarga nisbatan inert (muqarrar) bo`lishi (zanglamasligi). 

Shu  bilan   birga   deemulgatorlar  arzon,  transport  qilinishi oson bo`lishi, harorat o`zgarishi 

bilan o`z xususiyatlarini o`zgartirmasligi, ishlov berilgandan so`ng neftning sifati yomonlashmasligi va 

turli neft – suv emulsiyalarini parchalash qobiliyatiga ega bo`lmogi lozim. 

 

Noionogen deemulgatorlar o`zlarining kimyoviy xususiyatlari bilan mana Shu talablarga javob 

beradi.