Өзбекстан республикасы жоқары ҳӘм орта арнаўлы билимлендириў министрлиги қарақалпақ МӘмлекетлик университети



Download 3,31 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/18
Sana31.03.2022
Hajmi3,31 Mb.
#522187
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18
Bog'liq
БОЯН ӨСИМЛИГИН ЕГИП КӨБЕЙТИЎ ҲӘМ ЖЕТИСТИРИЎ АГРОТЕХНОЛОГИЯСЫ

– 3 –
КИРИСИЎ
Қарақалпақстан Республикасы тәбийий ресурсларға бай аймақлардан 
болып есапланады. Бул аймақта 1000 нан аслам өсимлик түрлери 
тарқалған. Мағлыўматларға қарағанда, аймақта 400 ге жақын дәрилик 
өсимликлер өсетуғынлығы көрсетилген. Ҳәзирги ўақытта солардың 
ишинде тек ғана боян (
қизилмия
(өзб.), 
солодка
(рус.), 
Glycyrrhiza
(лат.)) өсимлиги өндиристе пайдаланып келмекте. Өткен әсирдиң 
50-60-жылларынан баслап Әмиўдәрьяның төменги бөлими аймақларында 
боян өсимлигиниң тамырын жыйнап алыў ҳәм оны шет мәмлекетлерге 
экспорт қылыў жумыслары алып барыла баслады. Оның тамырынан 
алынған препаратлар түрли дәри өнимлерин ислеп шығыўда ҳәм басқа да 
санаат тармақларында кеңнен пайдаланылған.
Ҳәзирги дәўирде боян өсимлиги тамырларынан ҳәр түрли 
фармакологиялық қәсийетлерге ийе болған дәри препаратлары таярланады: 
Ликвиритон (Liguiritonum), Флакарбин (Flacarbinum), Глицирам (Glycyr
-
ramum), Бисмулоксан (Bismulоxаn), Транспульмин (Transpulmin), боян 
тамырларының қойыў экстракты (Extractum Glycyrrhiza spiccum), боян 
тамырларының қурғақ экстракты (Extractum Glycyrrhiza siccum), боян 
тамырлары сиропы (Sirupus Glycyrrhizae), эликсир грудной (Elexir pecto
-
rales) ҳәм т.б.
Бул препаратлар адамлардағы бронхит, жөтел, гастрит, асқазан ҳәм он 
еки бармақ ишектеги жара, баўыр, бүйрек ҳәм Аддисона кеселликлерин 
емлеўде пайдаланылады.
Соның менен бирге, боян өсимлиги пал бериўши өсимликлер 
(медоносные растения) қатарына киреди. Сонлықтан, аймақта пал 
ҳәррешиликти раўажландырыўда үлкен әҳмийетке ийе. Және де бул 
өсимликтиң жер үсти бөлими шарўа маллары ушын жуғымлы от-шөп 
болып есапланады. Оның жер үсти бөлими орып жыйнап алынып, 
қурғатылып шарўа маллары ушын пайдаланылады. Ҳәзирги ўақытлары 
мәмлекетимизде бул өсимликтиң тамыр шийки затын жетистириўге ҳәм 
оны санаатлық тийкарда қайта ислеўге үлкен әҳмийет қаратылмақта. 


– 4 –
Өзбекстан Республикасы Президентиниң «Ўзбекистон Республикасида 
қизилмия ўсимлигини етиштириш ҳамда саноат усулида қайта ишлашни 
кўпайтириш тўғрисида» (№ПП-2970 2017-жыл 16-май),[1] Ўзбекистон 
Республикасы Министрлер Кабинетиниң «Ўзбекистон Республикасида 
қизилмия ва бошқада доривор ўсимликларни етиштириш ҳамда саноат 
усулида қайта ишлашни янада ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида» 
(№63 2018-жыл 27-январь), [2] Өзбекстан Республикасы Министрлер 
Кабинетиниң «Қизилмия ва бошқада доривор ўсимликларни етиштириш 
ҳамда саноат усулида қайта ишлашни самарали ташкил этишга доир 
қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида» (№138 2019-жыл 15-февраль), 
[3] қарарлары қабыл етилди. Бул ҳүжжетлерде мәмлекетимизде буннан 
былай да боян өсимлиги өнимлерин жетилистириўди раўажландырыў 
бойынша ўазыйпалар белгилеп берилген.



Download 3,31 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish