O’zbeksiton Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

2. Yopiq aylanuvchi suv sistemalari va suv tozalash 

inshoatlari haqida tushuncha. 

 

Ichimlik  suvini  toza  va  sof  holda  saqlash  uchun  suv  aylanishi 

tizimida yopiq foydalanish usulini tashkil qilish lozim. Suvdan 

foydalanishda  tejamkorlik  va  oqilona  ishlatishni yo'lga  qo'yish 

uchun  tashkilotlarda  quyidagi  Yo'nalishlarda  ish  olib  boorish 

istiqbolli hisoblanadi.  

Suvsiz  yoki  kam  suv  bilan  ishlaydigan  texnologiyani  ishlab 

chiqarish  va  shunga  rioya  qilish.  Qaysi  sohada  bo'lsa  ham 

imkon  bori  qadar  suvni  kam  ishlatish.    Suv  bilan  ta'minlash 

ishlarida  suvning  bekorga  oqizishni  va  suv  yuruvchi 

trubalaming  teshik  yoki  yorliq  bo'lishiga  yo'l  qo'ymaslik,  bu 

borada 

foydalanadigan 

apparatlar 

va 

qurilmalarni 

takomillashtirib  borish.  Kimyoviy  reaktsiyalar  paytida  hosil 

bo'ladigan  issiqlikdan  unumli  foydalanish.  Tabiiy  energiya 

manbalari va ikkilamchi matyeriallardan to'liq 

foydalanish. 

(kislotalar, 

ishqor, 

tuzlar 

va 

boshqalar) 

Sarflanayotgan gazni tozalash uchun suvni tejab foydalanish va 

gaz  tarkibidan  qimmatbaho  moddalami  ajratib  olish.  Oqar 

suvlami  imkoni  bori  qadar  toza  saqlashga  yerishish.  Suvdan 

yopiq 

tizimda 

foydalanish 

deganda, 

suvni 

olish 

va 

foydalanishda  barcha  suvlar  toza  bo'lishi  kerak,  balki  yomg'ir 

suvlarini tozalab foydalaniladi. Bu usulda bir suvdan bir necha 

marta  foydalanish  mumkin,  suvning  kamayishi  juda  bo'ladi. 

Buni quyidagi rasmda ko'rish mumkin. 

 

 

 

 

 

 

---

 

 

Ushbu  rasmdan  suv  aylanishi  ko‘rinib  turibdiki,  suv 

aylanishi  juda  oddiy    nasos  stantsiyasi  texnik  suvni  ishlab 

chiqarishga  beradi,  keyincha-lik  suv  tozalanadi  va  nasos 

stantsiyasi orqali yana ishlab chiqarishga qaytadi. 

Suvdan  qaytadigan  holda  foydalanish  va  uning  ishlab 

chiqarishda yo‘qotilishi. 

 

Quyidagi formula asosida aniqlanadi,% 

Bu yerda Qqur - aylanadigan suv miqdori m

3

/ch; 

Qtash  s—  suv  bilan  ta’minlaydigan  qurilmadan  olingan  suv 

miqdori;  

Qay.s- tashkilot tomonidan tashlanadigan suv miqdori m

3

/ch; 

Qx/a  -  xomashyodan  keladigan  so‘m,  m

3

/ch  Suvdan 

foydalanishning  yopiq  tizimini  tashkil  qilish  juda  qiyin.  Har 

doim  suvni  tozalab  turish  kerak,  qurilmalardan  korroziyani 

kamaytirish  uchun  ham  maxsus  moddalar  solish  kerak. 

Trubalarda cho‘kmalaming cho‘kib qolishiga imkon byermaslik 

kerak.  Suvdan  yopiq  usulda  foydalanish  xalq  xo‘jaligida 

iqtisodiy  samaradorlikni  oshiradi  va  atrof  muhitni  toza  saqlab, 

ekologik toza mahsulotlar etishtirishga yerishadilar.