O’zbeksiton respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi qarshi davlat universiteti «Yengil sanoat mahsulotlari texnologiyasi»

6.1. Mashina choklari turlari.
Kiyim choklari kiyim qismlarining ip yoki sim yordamida birlashgan joylari demakdir. Mashina choklari konstruktsiyasi va vazifasiga ko’ra quyidagi turlarga bo’linadi: birlashtiruvchi chok- kiyim detallarini birlashtirishga, ziy chok -detal ziylarini ishlashga va qirqmalarini titilib ketishidan saqlashga, bezak choklar.

6.2. Birlashtiruvchi choklar tuzilishi va ishlatilish sohasi.
Biriktirma chok tikuvchilikda eng ko’p tarqalgan chok bo’lib, detallarning yon, yelka va boshqa qirqimlarini birlashtirish uchun ishlatiladi. U yorib yoki bir tomonga yotqizib dazmollanadi. (8 - rasm)




8 - rasm . Biriktiruvchi chok turlari
Yorma chok bir vaqtning o’zida ham biriktiruvchi, ham bezovchi chok xizmatini o’taydi. Bunday chokni bajarish uchun detallarni biriktirma chok bilan tikib olib, shu chok ikki tomonga yotqiziladi va gazlama o’ngi tomonidan biriktirma chokning ikki yoniga undan 0,2 sm masofada baxyaqator yuritib chiqiladi.

Quyma chok ochiq qirqimli bo’lishi mumkin. Quyma chok hosil qilish uchun bir detal ikkinchisining ustiga 1 sm o’tkazib tikiladi. Chokning vazifasi va gazlama turiga qarab, bezak baxyaqatorlar kengligining 0,5-1,5 sm ko’proq’i bukiladi. Bezak baxyaqator esa kiyim fasoniga qarab detalning bukilgan chetidan 0,2-0,5 sm masofada bo’ladi.(9-rasm)



9 - rasm. Qo’yma chok

Bostirma chok biriktirma chokning bir turi bo’lib, paltoning yon, ort bo’lak o’rtasidagi choklarini tikish uchun ishlatiladi. Bostirma chok ochiq qirqimli yoki bir qirqimli yopiq bo’lishi mumkin. Ochiq qirqimli bostirma chok detallar o’ngi bilan bir-biriga qaratilib, bezakbaxyaqator kengilining 0,5 sm ortiq chok solib biriktiriladi. Yopiq qirqimli bostirma chok tikish uchun detallar o’ngi bir-biriga qaratilib, ostki detal ustki detal qirqimiga nisbatan baxyaqator kengligidan oldinroq chiqarilib ustma-ust qo’yiladi. (10 - rasm.)




10 - rasm. Bostirma chok